Ποια είναι η πιο συνηθισμένη απάντηση στην ερώτηση:
“Τι κάνεις;”
………….
“Στο τρέξιμο”
Όλοι τρέχουμε. Οι ρυθμοί μας αυξάνουν διαρκώς.
Προσωπικά, στην αρχή της ζωής μου ανέβαζα ρυθμούς. Ξεκίνησα από τη Δράμα, σπούδασα Μαθηματικά στη Θεσσαλονίκη και μετά στο Λονδίνο για επιπλέον σπουδές και δουλειά σε επενδυτικές τράπεζες. Μετά από 13 χρόνια όμως άρχισε η αντίστροφή πορεία. Επέστρεψα στην Αθήνα, πάλι στα χρηματιστηριακά, ώσπου τα παράτησα όλα, σπούδασα ψυχολογία και πλέον ασχολούμαι με αυτή. Το δικό μου παράδοξο ίσως μονοπάτι, μου έδωσε μια άλλη οπτική για το πώς να ζούμε τη ζωή μας με περισσότερο νόημα.
Ζούμε σε ένα κόσμο ταχύτητας.
(ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ)
Βλέπουμε βίντεο στο ίντερνετ στην ταχύτητα Χ1.5. Για να το δούμε πιο γρήγορα. Στο Whatsapp ακούμε τα ηχομηνύματα επίσης στο x1.5.
Περάσαμε από το Facebook που είχε πολύ κείμενο, στο Instagram που έχει μόνο εικόνες. Μετά στα stories που τα βλέπεις σε μισό δευτερόλεπτο.
Όλα, όλο και πιο γρήγορα. Ζούμε τη ζωή μας στο Fast Forward.
Κάποιος θα υπέθετε ότι αφού τα πράγματα γίνονται πιο γρήγορα, τότε θα είχαμε περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Ακούγεται λογικό. Αλλά δε συμβαίνει στην πράξη.
Γιατί στην πράξη όσο περισσότερο επιταχύνουμε την ικανότητά μας να κάνουμε πράγματα, τόσα περισσότερα νιώθουμε ότι θέλουμε να κάνουμε. Διότι τόσο περισσότερα πράγματα μοιάζουν εφικτά και επιθυμητά.
Πχ εγώ ακόμα και στην καινούρια μου ζωή, ένιωθα συνεχώς πως δεν μου φτάνει ο χρόνος. Υπάρχουν τόσα πράγματα που ήθελα να κάνω. Χάζευα τα διαθέσιμα online courses στη νευροεπιστήμη, σε νέες μεθόδους ψυχοθεραπείας και στην αστροβιολογία. Είμαι λίγο σπασικλάκι. Ήθελα να μάθω τα πάντα και τώρα με το ίντερνετ μπορώ. Να κάνω επίσης σεμινάρια για κρασί, να πάω γυμναστήριο, χορό, να βγαίνουμε με φίλους για φαγητό.
Εννοείται πως δεν έκανα σχεδόν τίποτα από αυτά. Αναγκαστικά είχα διαρκώς την αίσθηση ότι δεν προλαβαίνω να κάνω όλα όσα θέλω. Ένιωθα ανεπαρκής. Σχεδόν αργόσχολος. Όταν σταματούσα να αναλογιστώ τι όντως έκανα, συνειδητοποιούσα ότι έκανα πάρα πολλά. Αλλά δεν το ένιωθα έτσι. Το μόνο που έβλεπα ήταν ΚΑΙ πόσα άλλα πράγματα θα μπορούσα ΑΚΟΜΑ να κάνω… Ζούσα με βιασύνη, χωρίς χαρά.
Σε Fast Forward.
Θυμάμαι κάποτε στην Ιαπωνία έβλεπα μια κοπέλα που έτρωγε με αργό και συγκεντρωμένο τρόπο. Έτρωγε με αργές κινήσεις το σούσι της, συγκεντρωμένη στο φαγητό της. Την παρακολουθούσα μαγεμένος. Πώς το κάνει αυτό η θεάρα; αναρωτιόμουν. Εγώ όταν τρώω τσιμπάω τον γαύρο και με την άκρη του ματιού μου βλέπω την τηγανητή πατάτα που θα πάρω μετά. Παίρνω την πατάτα και έχω ήδη σηκώσει με το άλλο χέρι το ούζο για να πιω. Με το που ακουμπάω το ποτήρι κάτω, έχω πιάσει το ψωμί για να κάνω παπάρα στη σαλάτα.
Ποιος από τους δυο μας άραγε απολαμβάνει περισσότερο το φαγητό του; Τι καταλαβαίνω εγώ από τις γεύσεις όσων τρώω; Όχι και πολλά.
Κάπως έτσι και η ζωή μας σπάνια έχει γεύση. Έχει κυρίως δράση. Ζούμε σε Fast Forward, τρέχουμε από το ένα πράγμα στο άλλο και δεν προλαβαίνουμε να απολαύσουμε.
Ορισμένα πράγματα όμως, δεν μπορούν να γίνουν σε Fast Forward. Και αυτά τα πράγματα μας ζορίζουν όλο και παραπάνω στη νέα εποχή.
Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι ο σημαντικότερος παράγοντας ευτυχίας σύμφωνα με την θετική ψυχολογία, αλλά σε ένα Fast forward κόσμο, είμαστε όλο και πιο ανυπόμονοι. Γνωρίζεις κάποιον και αν δε σου αρέσει κάτι επάνω του, δε θα περιμένεις να τον γνωρίσεις πραγματικά. Στην πρώτη χαζομάρα, έφυγε. Αν είναι να δουλέψει, πρέπει να δουλέψει αμέσως, σκέφτεσαι. Εξάλλου υπάρχουν τόσοι άλλοι εκεί έξω, οι οποίοι είναι ένα swipe μακριά. Αλλά δεν είναι έτσι. Οι σχέσεις θέλουν επένδυση χρόνου και η επένδυση χρόνου είναι ακριβώς αυτό που τις κάνει να αξίζουν. Οι άνθρωποι δεν είμαστε συμβατοί από πριν. Γινόμαστε συμβατοί με τον χρόνο και την προσπάθεια. Με τους συμβιβασμούς. Η συμβατότητα είναι αποτέλεσμα της αγάπης και όχι προϋπόθεσή της, όπως λέει ο Alain de Botton.
Αλλά εμείς είμαστε ανυπόμονοι. Να βρούμε κάποιον γρήγορα. Οπότε τελικά μένουμε μόνοι αφού δεν προλαβαίνουμε να ταιριάξουμε με κανέναν.
Σκεφτείτε το κι εσείς. Αν μένατε σε ένα διαμέρισμα, και συμφωνούσατε με τον ιδιοκτήτη ότι θα κάνετε ένα συμβόλαιο για μια μέρα μόνο. Την επόμενη μέρα αν θέλετε το ανανεώνετε και αν θέλει κι εκείνος σας το ανανεώνει. Κάθε φορά το συμβόλαιο είναι μόνο για μια μέρα. Η ερώτηση είναι: Σε αυτό το σπίτι θα αγοράζατε κουρτίνες; Οι περισσότεροι απαντάνε όχι…
Πώς λοιπόν να δουλέψει μια σχέση όταν δεν είμαστε διατεθειμένοι να επενδύσουμε σε αυτή; Να της δώσουμε χρόνο; Αλλά εμείς ζούμε σε Fast Forward. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.
Αυτό ίσως είναι η μεγαλύτερη παγίδα της εποχής μας. Το τι εννοούμε ως χάσιμο χρόνου. Το μάντρα της κοινωνίας μας είναι ότι ο σκοπός του ανθρώπου είναι να εκπληρώσουμε το δυναμικό μας. Να γίνουμε η καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας. Αυτοί που μπορούμε να είμαστε. Είναι μια ιδέα που έκανε δημοφιλή ο Αbraham Maslow τοποθετώντας τη στην κορυφή της πυραμίδας των αναγκών του ανθρώπου, η οποία πλέον, σε συνδυασμό με το Fast Forward ίσως είναι πολύ επικίνδυνη.
Ας σκεφτούμε: Τι σημαίνει στην πράξη το αφηρημένο να εκπληρώσω το δυναμικό μου; Πώς ξέρω ότι το εκπλήρωσα και δεν έχει κι άλλο; Ποια εκδοχή του εαυτού μου είναι η καλύτερη και δε σηκώνει βελτίωση; Πότε είμαι αυτός που μπορώ να είμαι και δεν μπορώ και παραπάνω; Όπως καταλαβαίνετε οι απαντήσεις δεν υπάρχουν. Τουλάχιστον δεν είναι ξεκάθαρες. Όμως αυτή η φιλοσοφία έχει ξεκάθαρες συνέπειες σε εμάς.
Οι λέξεις έχουν σημασία και επηρεάζουν το πώς σκεφτόμαστε.
Αν γουγκλάρετε τη λέξη «δυναμικό» ή potential στα αγγλικά, θα δείτε εικόνες λίγο πολύ σαν κι αυτή.
(ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ)
Κάποιος στην κορυφή.
Είναι ξεκάθαρο. Όταν σκεφτόμαστε τι σημαίνει να εκπληρώσουμε το δυναμικό μας, κάνουμε συνειρμούς μεγαλείου. Πρέπει να ξεχωρίσουμε. Να κάνουμε κάτι μοναδικό.
Άρα ο χρόνος μου δεν είναι χαμένος, όταν με βοηθάει να ξεχωρίσω. Να φτάσω ψηλά. Θυμάμαι όταν επέστρεψα από την Αγγλία όλοι μου έλεγαν γιατί το έκανες; Τα λεφτά ήταν πολύ καλύτερα εκεί. Αλλά εγώ δούλευα πολλές ώρες και δεν την πάλευα πια. Έλεγα ποιο είναι το νόημα της ζωής; Να έχω γίνει πλούσιος στα 50 και να μην έχω δει το φως τη μέρας; Το δυναμικό μου θα απαντούσε: Εμ ναι! Πρέπει να κάνεις ό,τι περισσότερο ΜΠΟΡΕΙΣ. Δεν έχει σημασία τι σου αρέσει. Αλλά το τι μπορείς.
Αλλά εγώ επέστρεψα Ελλάδα. Πάλι στα χρηματιστήρια. Αλλά δεν άντεξα ξανά. Ήθελα επαφή με κόσμο και να επικοινωνώ. «Θα τα παρατήσω όλα και θα ανοίξω τυροπιτάδικο», είπα στους γονείς μου. Τρελάθηκαν! «Τι; Με την εμπειρία σου και τα διδακτορικά σου θα ανοίξεις τυροπιτάδικο; Ξανασκέψου το αγόρι μου… Κρίμα είναι».
Αυτό το «κρίμα είναι» έχει σαν υπότιτλο: Το δυναμικό σου είναι για πολύ «ψηλότερα». Μην το χαραμίσεις.
Ξέρω ότι καταλαβαίνετε και εμένα αλλά και τους γονείς μου.Εστιάζουμε διαρκώς στο τι ΜΠΟΡΟΥΜΕ να κάνουμε και ξεχνάμε να εστιάσουμε στο τι μας ΑΡΕΣΕΙ να κάνουμε. Προσπαθούμε να ζήσουμε τη ζωή στο έπακρο των δυνατοτήτων μας, και ξεχνάμε ΚΑΙ να την ευχαριστηθούμε. Ακούμε Podcasts για να μην πηγαίνει χαμένος ο χρόνος της οδήγησης ή της γυμναστικής. Άραγε θυμόμαστε όσα ακούμε;
(ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ)
Θαυμάζουμε στη θεωρία τον παππού από το χωριό που έζησε μια ήρεμη ζωή, για τη σοφία και την ηρεμία του, κι ας μην έκανε πολλά, αλλά στην πράξη, αν εμείς ζούσαμε αυτή τη ζωή θα είχαμε πηδήξει από την κορυφή του βουνού μετά από μια βδομάδα. Ειδικά αν στο χωριό δεν είχε WiFi.
Τίποτα δεν μας είναι ποτέ αρκετό.
Ποια είναι η πιο συνηθισμένη ευχή όταν κάποιος πετύχει κάτι;;;
Και εις ανώτερα!
Όταν βγήκε το τελευταίο βιβλίο μου, μου έλεγαν όλοι: «Άντε και στο επόμενο». Τα νεύρα μου! Γιατί; Τρία βιβλία δε φτάνουν; Πότε μπορώ επιτέλους να απολαύσω;
Πείτε μου: «Μπράβο να το χαρείς». Να μια ωραία ευχή!
Ο Μάικλ Τζάκσον όταν έβγαλε το άλμπουμ Τhriller, το άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις μέχρι πρόσφατα, είπε ότι αν το επόμενο άλμπουμ του δεν είχε τις διπλάσιες πωλήσεις δε θα ήταν ευχαριστημένος. Όπως όλοι γνωρίζουμε, ο Μάικλ ήταν ένας βαθιά δυστυχισμένος άνθρωπος.
Ο Καζαντζάκης έλεγε «Φτάσε όπου δεν μπορείς». Όσοι έχουν διαβάσει λίγο για τη ζωή του, ξέρουν ότι και ο Καζαντζάκης ήταν ένας πολύ ταλαιπωρημένος άνθρωπος. Μπορεί να γίνει πολύ ψυχολογικά καταπιεστική η φιλοσοφία ότι σκοπός μας είναι να εκπληρώσουμε το δυναμικό μας. Σε συνδυασμό με το Fast Forward μπορεί να δημιουργήσει μια κουλτούρα όπου εύκολα νιώθουμε την υπαρξιακή αγωνία ότι ίσως χαραμίζουμε τη ζωή μας. Χρειαζόμαστε μια πιο ανθρώπινη προσέγγιση για το πώς να ζούμε.
Πριν λίγο καιρό ήμουν στο δρόμο με το αυτοκίνητο και βιαζόμουν να φτάσω κάπου. Εκνευρισμένος προσπαθούσα να προσπεράσω, να χωθώ και απογοητευόμουν από την κίνηση και το οδήγημα του μπροστινού. Σε Fast Forward. Κάποια στιγμή το πήρα απόφαση ότι δεν μπορώ να κάνω κάτι. Ήταν αυτό που ήταν. Τι να κάνουμε. Μόλις παραιτήθηκα από τη φαντασίωση ότι θα φτάσω γρήγορα, αμέσως ηρέμησα. Άρχισα να χαζεύω τη διαδρομή. Το τοπίο ήταν πολύ όμορφο κι όμως δεν είχα δει τίποτα μέχρι εκείνη τη στιγμή. Άκουσα τα τραγούδια στο ραδιόφωνο. Δεν τα είχα προσέξει ως τότε. Σταμάτησα να προσπαθώ να πάω σε Fast Forward. Πήγα σε Slow Forward και ήταν πολύ καλύτερα.
Ήρθε η ώρα να ζήσουμε τη ζωή μας σε Slow Forward.
Γιατί το κακό με το Fast Forward είναι ότι σου δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι αν πας λίγο πιο γρήγορα, λίγο πιο οργανωμένα, τότε μπορεί και να τα προλάβεις όλα. Νομίζεις πως είναι θέμα μεθόδου το ότι δεν προλαβαίνεις. Ότι κάτι δεν κάνεις καλά εσύ. Εξάλλου ο μύθος της εποχής μας είναι η παραγωγικότητα. Πώς θα αξιοποιήσουμε τον χρόνο μας καλύτερα.
Αλλά δεν είναι έτσι. Πλέον είναι άπειρα όσα μπορούμε να κάνουμε. Από Μαθηματικός, έγινα χρηματιστής και τώρα ψυχολόγος. Τι με σταματάει από το να γίνω μηχανικός τρένων, γεωργός ή κομμωτής;
Αν γίνω κομμωτής (λέμε τώρα), τότε αρκεί να δουλέψω σε ένα κομμωτήριο για να έχω εκπληρώσει το δυναμικό μου; Μήπως πρέπει να ανοίξω το δικό μου; Στα πόσα κομμωτήρια θα νιώσω ότι τα κατάφερα;
Πώς να νιώσω ποτέ ότι εκπληρώνω ένα άπειρο δυναμικό; Πώς θα καταφέρω να ηρεμήσω υπαρξιακά, αν εστιάζω μόνο στο τι μπορώ να κάνω; Όλα τα μπορούμε αν προσπαθήσουμε πολύ σκληρά. Το δυναμικό μας θεωρητικά είναι ανεξάντλητο.
Αλλά μας εξαντλεί και μας αγχώνει το να προσπαθούμε να το εκπληρώσουμε. Αν όλο αυτό συνδυαστεί με τις δημοφιλείς συμβουλές τύπου: «Μια ζωή την έχουμε, πρέπει να ρουφήξουμε την κάθε στιγμή», καταλαβαίνετε πόσο εύκολα μπορούμε να νιώσουμε ενοχές πως δεν κάνουμε αρκετά και χαραμίζουμε τη ζωή μας.
Δεν είναι αναγκαστικό να εκπληρώσουμε το δυναμικό μας. Το μάντρα της εποχής μας ίσως να πρέπει να αλλάξει. Αντί για το τι μπορούμε να κάνουμε, ας εστιάσουμε ΚΑΙ στο τι μας αρέσει να κάνουμε. Τι μας γεμίζει.
(ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ)
Κι ας μπορούμε και περισσότερα. Δεν είναι ανάγκη να τα κάνουμε όλα.
Είχαμε πάει με τη γυναίκα μου στη Νέα Ζηλανδία με Campervan. Σε 25 μέρες κάναμε 5000 χιλιόμετρα. Τρέχαμε να τα δούμε όλα. Μια φορά πας Νέα Ζηλανδία, αφού (που λέμε και στη Δράμα). Είδαμε αρκετά. Πότε περάσαμε ωραιότερα όμως; Όταν μείναμε 3 μέρες σε ένα κάμπινγκ και ηρεμήσαμε. Όταν σταματήσαμε να τρέχουμε. Αρχικά θέλαμε να «αξιοποιήσουμε» τον χρόνο μας ,αλλά τελικά τον ευχαριστηθήκαμε όταν σταματήσαμε να τον αξιοποιούμε και τον ζήσαμε. Εστιάσαμε όχι στο τι μπορούσαμε, αλλά στο τι μας άρεσε.
Αν σε κάποιον του αρέσει που δουλεύει στο Δημόσιο και τα απογεύματα χορεύει λάτιν, μια χαρά. Δεν είναι ανάγκη να κάνει τη σούπερ καριέρα.
Μπορεί να έχει μια απλή δουλειά, να ζει μια απλή ζωή και να χαίρεται την οικογένειά του ή τη φύση (ή και τα δυο). Μια χαρά. Δεν είναι ανάγκη να αποκτήσει φήμη και λεφτά.
Μπορεί να μένει στο ενοίκιο και να του αρέσει στον ελεύθερο χρόνο του να διαβάζει βιβλία και να πηγαίνει θέατρο. Μια χαρά. Δεν είναι ανάγκη να αγοράσει δικό του σπίτι και εξοχικό.
Τώρα, αν κάποιος θέλει να τα κάνει όλα αυτά, Αν θέλει να κάνει πολλά πράγματα, πάλι μια χαρά. Είναι κι αυτό οκ. Αλλά δεν είναι ΜΟΝΟ αυτό οκ.
Με το νέο μάντρα, κάποιος θα κάνει περισσότερα επειδή θα τον γεμίζει. Επειδή θα γουστάρει. Όχι επειδή Πρέπει να τα κάνει, για να εκπληρώσει το δυναμικό του.
Σημασία έχει το ΓΙΑΤΙ κάνουμε κάτι. Όχι το τι κάνουμε. Ας αλλάξουμε το ΓΙΑΤΙ μας. Η ζωή μας υπάρχει για να τη ζήσουμε. Όχι μόνο για να την αξιοποιήσουμε. Επιτρέπεται ΚΑΙ να την απολαύσουμε!
Ίσως μια καλή αναλογία του άγχους που δημιουργεί ο μοντέρνος τρόπος ζωής είναι το να βρεθείς στον μπουφέ ενός γάμου. Θέλεις να βάλεις τα πάντα πάνω στο πιάτο! Ισορροπείς σαν τζένγκα τα κεφτεδάκια πάνω στο κοτόπουλο και τα τυροπιτάκια. Αγχώνεσαι να μην αφήσεις τίποτα αδοκίμαστο, αφού όλα φαίνονται νόστιμα. Και είναι και τζάμπα…
Στην Fast Forward κοινωνία μας, όπου οι διαθέσιμες επιλογές είναι αμέτρητες και κυρίως φαντάζουν και εφικτές, όπως ξαναείπα, είναι ακόμα χειρότερα. Είναι σαν ο μπουφές να έχει πολλές εξωτικές γεύσεις που θέλεις να δοκιμάσεις, αλλά επιπλέον αλλάζουν τα πιάτα κάθε 10 λεπτά!
Οπότε αγχώνεσαι ακόμα παραπάνω να μη χάσεις καμία νέα γεύση και τρέχεις συνέχεια πίσω στον μπουφέ.
Όσο εστιάζεις στο πώς θα δοκιμάσεις ό,τι περισσότερο ΜΠΟΡΕΙΣ, τόσο θα σε κυριεύει η αγωνία. Και φυσικά θα νιώθεις ενοχές αν δε δοκιμάσεις κανένα πιάτο που βγήκε κι εσύ το έχασες, επειδή χαράμισες το χρόνο σου μιλώντας με τον διπλανό σου.
Ακριβώς το ίδιο και στη ζωή. Το δυναμικό σου είναι θεωρητικά απεριόριστο. Όσο εστιάζεις στο να κάνεις ό,τι περισσότερο ΜΠΟΡΕΙΣ, τόσο πιο πιθανό είναι να έχεις το αίσθημα του ανικανοποίητου. Να φας τη ζωή σου μέσα στο άγχος σκεπτόμενος:
«Άραγε χαραμίζω τη ζωή μου; Άραγε κάνω αρκετά;» Μα τι σημαίνει αρκετά; Ποιος το ορίζει;
Μια διαφορετική προσέγγιση είναι: Άκου την πείνα σου. ΦΑΕ ΟΣΟ ΣΕ ΧΟΡΤΑΙΝΕΙ. Όχι όσο ΜΠΟΡΕΙΣ.
Στον μπουφέ, καταλήγεις να τρως πολλά διαφορετικά πράγματα που όμως όλα έχουν λίγο πολύ την ίδια γεύση σάλτσας ντομάτας από το κοκκινιστό που έχει χυθεί σε όλα τα φαγητά και ξύδι από τη σαλάτα.
Έτσι και στη ζωή, όταν ζεις απανωτές εμπειρίες, είναι πολύ εύκολο να μην νιώθεις τη «γεύση» από καμία. Γιατί δεν προλαβαίνεις να τη βιώσεις. Να την μεταβολίσεις ψυχικά.
Θυμάμαι είχαμε πάει εξωτερικό για τουρισμό και αποφάσισα να δουλέψω από εκεί. «Τα συνδύασα τέλεια!» σκέφτηκα. Το πρωί δουλειά, το απόγευμα βόλτες.
Όμως καθώς περπατούσα συνειδητοποίησα, πως δεν βίωνα την ατμόσφαιρα της χώρας. Το μυαλό μου δεν ήταν καθαρό. Έτρεχε στη δουλειά. Μου πήρε δυο μέρες να ξελαμπικάρω και να μπω στο κλίμα. Όταν τα κάνουμε όλα μαζί, τα πράγματα χάνουν την ιδιαίτερη γεύση τους. Όλα αποκτούν παρόμοια γεύση σάλτσας ντομάτας…
Αν παραιτηθούμε από τη φαντασίωση ότι θα δοκιμάσουμε όλες τις γεύσεις του μπουφέ, θα χαλαρώσουμε. Θα βάλουμε στο πιάτο μας 3-4 που μας αρέσουν πολύ και ήρεμοι θα τις ευχαριστηθούμε.
Θα μιλήσουμε με τους άλλους και θα περάσουμε τέλεια.
Θα φάμε και λιγότερο.
Αντίστοιχα, αντί να εστιάζουμε στο να πετύχουμε όσα περισσότερα μπορούμε, θα χρειαστεί να παραιτηθούμε από τη φαντασίωση ότι θα τα κάνουμε όλα και να γίνουμε καλύτεροι στο να επιλέγουμε αυτά που μας γεμίζουν περισσότερο. Καλύτεροι στο να παίρνουμε τις δύσκολες αποφάσεις και να λέμε ενίοτε και όχι σε νέες ευκαιρίες και εμπειρίες. Ναι, ίσως δε θα κάνουμε σχεδόν τίποτα από τα άπειρα πράγματα που η ζωή έχει να προσφέρει, αλλά δεν πειράζει. Δεν είναι πρόβλημα πια. Και δε γίνεται και μάλλον δεν είναι αυτό το ζητούμενο για μια καλή ζωή.
Το πιο ωραίο κομμάτι ενός γεύματος είναι η παρέα. Οι συζητήσεις, τα γέλια, τα πειράγματα. Το μοίρασμα και η σύνδεση. Το πιο ωραίο κομμάτι στη ζωή είναι ακριβώς το ίδιο, όπως αποδεικνύει η θετική ψυχολογία. Ο σημαντικότερος παράγοντας ευτυχίας είναι οι καλές ανθρώπινες σχέσεις. Στην Fast Forward κοινωνία μας αυτός ο τομέας ίσως να θέλει μεγαλύτερη επένδυση. Να γίνουμε λίγο λιγότερο μόνοι. Λίγο λιγότερο πολυάσχολοι
Δε χρειάζεται να γεμίζουμε κάθε λεπτό της ημέρας μας με «χρήσιμες» δραστηριότητες. Το είχα πολύ αυτό. Αν δεν έκανα κάτι χρήσιμο, με έπιανε αγωνία ότι σπαταλούσα το χρόνο μο
Και τι έκανα όταν ένιωθα άγχος; Έκανα ακόμα περισσότερα . Δηλαδή, έμπαινα σε Fast Fοrward. Ναι, αλλά τότε, όντας στην τσίτα, ήθελα να κάνω ακόμα πιο πολλά, οπότε αγχωνόμουν περισσότερο για το χαμένο δευτερόλεπτο. Φαύλος κύκλος.
Έτρεχα να ξεφύγω από τον εαυτό μου. Από τα συναισθήματά μου για άλλες καταστάσεις της ζωής μου. Όταν είσαι διαρκώς απασχολημένος, δεν έχεις χρόνο να έρθεις σε επαφή με αυτό που νιώθεις. Άλλοι πίνουν για να ξεχαστούν, άλλοι παίρνουν ναρκωτικά και άλλοι κάνουν εξτρίμ σπόρ. Εγώ κρατούσα τον εαυτό μου απασχολημένο
Το πρόβλημα είναι ότι η κοινωνία δε βοηθάει εμάς τους εθισμένους στη δράση. Δεν μας βλέπει σαν ανθρώπους που χρειαζόμαστε βοήθεια, όπως συνήθως είμαστε. Αντίθετα! Μας εξιδανικεύει. Λέμε: Μπράβο του Είναι παραγωγικός και δυναμικός. Κοίτα πόσα πράγματα κάνει!
Διότι, δυστυχώς ο πετυχημένος άνθρωπος στην κοινωνία μας ορίζεται όπως ορίζουμε στην Ελλάδα την «καλή ταβέρνα».
Πώς ήταν το φαγητό;
Σούπερ! Είχε μεγάλες μερίδες!
Όπως καταλαβαίνετε, δεν είναι η ποσότητα το ζητούμενο…
Το να ζεις σε Fast Forward σε συνδυασμό με την εξιδανίκευση του δυναμικού είναι ο προτεινόμενος μοντέρνος τρόπος ζωής, που όμως εύκολα μπορεί να σε αρρωστήσει.
Έτσι αρρώστησα κι εγώ. Το σώμα μου ήρθε να μου το θυμίσει, όπως συνήθως συμβαίνει. Έβγαλα σπυριά και έπρεπε να πάρω χάπια. Ο ύπνος μου ταράχθηκε και δεν κοιμόμουν καλά.
Προσπαθώντας σκληρά να εκμεταλλευτώ τον χρόνο μου, έχανα την ίδια τη ζωή.
Το δουλεύω καθημερινά να μπαίνω σε Slow Forward. O παλιός μου εαυτός συχνά επαναστατεί και θέλει να με ρίξει στα γρήγορα! Ο αγώνας συνεχίζεται. Είναι όμως πολύ ανακουφιστικό να συνειδητοποιώ κάποιες φορές πως δε χρειάζεται να κάνω κάτι για να δικαιολογήσω την ύπαρξή μου. Μπορώ απλά να υπάρχω. Πλέον μου αρέσει το να ζω μια απλή, συνηθισμένη ζωή. Δεν νιώθω ανεπαρκής. Έμαθα ΚΑΙ να απολαμβάνω.
Γιατί το νόημα δεν είναι πλέον στην ποσότητα όσων κάνω. Βρίσκεται σε πολύ απλές στιγμές της καθημερινότητας, που μέχρι τώρα υποτιμούσα ή δεν προλάβαινα να εκτιμήσω γιατί δε μου φαινόταν αρκετά σημαντικές.
Στο καθημερινό γεύμα με την οικογένειά μου, στη βόλτα με το σκυλί μου, στο να διαβάσω και να μάθω κάτι καινούριο, να είμαι μέλος μιας ομάδας, να μπορώ να απολαύσω ένα ηλιοβασίλεμα, και να πιω ένα κρασί με φίλους. Εστιάζω στη σύνδεση και στο μοίρασμα, όχι στον αέναο αγχωτικό αγώνα να ξεχωρίσω. Νιώθω τη ζωή μου πολύ πιο γεμάτη τώρα.
Είμαστε μόνο άνθρωποι. Δεν είναι αναγκαστικό να εκπληρώσουμε το δυναμικό μας. Δε χρειάζεται να τα κάνουμε όλα και γρήγορα. Ίσως είναι ώρα να πάμε σε Slow Forward. Δεν έχουμε να φτάσουμε κάπου. Αλλά ας ταξιδέψουμε μαζί.
Η ζωή είναι σαν ένας χορός. Το νόημα του χορού δεν είναι να φτάσεις κάπου, αλλά να χορέψεις. Ας χορέψουμε λοιπόν.
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
Εξαιρετικό άρθρο Δημήτρη!!! Λειτουργεί ως υπενθύμιση να χαλαρώσουμε τους ρυθμούς μας και να εστιάσουμε στα σημαντικά!!! Keep up the good work για να τη διαβάζουμε!!!
Πόσο χαίρομαι που βλέπω άρθρο σου…. Θεου θέλοντος θα το διαβάσω…..!!!!!
Καλό φθινόπωρο Δημήτρη… Welcome back Dimitris συγγνώμη για τα αγγλικά μου…
Καλημέρα Δημήτρη και Καλή και Ευλογημένη Κυριακή….
Τί καταπληκτική γραφή!!!!!!
Και πόσα πολλά κι εύστοχα κάθε φορά έχεις να πεις!!!!!
Προσωπικά, χαίρομαι που δεν τα είπες όλα σε ffw στην ομιλία TEDx κι έβαλες σε εφαρμογή το slow forward και τα διαβάζω σήμερα….
Πάλι με είδα στα περισσότερα από όσα γράφεις…Πάλι χαμογελούσα καθώς διάβαζα και πάλι αναλογίζομαι πόσο εύκολη κι απλή είμαι η ζωή και η απόλαυση όταν δεν ξυπνάω να πάω για κυνήγι των προσδοκιών…. Συγχαρητήρια για το άρθρο,
Σ´ευχαριστώ και χωρίς παρεξήγηση…άντε και (με την ησυχία σου) στο επόμενο TEDx, γιατί σίγουρα έχεις ήδη έτοιμα κι άλλα πολλά να μας πεις…
👏👏👏👏👏👏👌💯
Πεσ’τα ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΕ!
Καλό φθινόπωρο!
Παρά πολύ σε θαυμάζω για την πορεία και το θάρρος σου. Συγκινητικά ειλικρινές και αληθινό το άρθρο. Ωφέλιμο και απελευθερωτικό!
Περιγράφεις την ζωη μου,… μ άρεσε.. χάρηκα παρά πολύ με την ανάλυση αυτή.. δεν μ άρεσε ο τρόπος της ζωής μου & δεν εντόπιζα γιατί…. Παρά πολύ χρήσιμο όλο αυτό!!!! Εξαιρετικό!!!!
Πολύ χρήσιμες υπενθυμίσεις!
Τόσο τέλειο. Μου έρχεται να κλάψω από τη συγκίνηση το πόσο πολύ συμφωνώ με όλα αυτά!
Αγαπητέ Δημήτρη…..
Σήμερα κατάφερα να διαβάσω το κείμενο σου!!!! Δεν ξέρω τι να πώ;;;;; Δυστυχώς διανυω μια, δυσκολη εποχή και ίσως να σχολιάσω άσχημα, ;;; ψάχνω την λέξη!!!!
Δεν ξέρω πλεον σε αυτήν την ηλικία τι να πω;;;; Γιατί ερχόμαστε σε αυτόν τον κόσμο;;;;
Ποιος ο λόγος υπαρξης, μας;;;; ποιο είναι το νόημα της ζωής;;; Γιατί να κο πιάσουμε για μια, σχέση όταν από την αρχή τα, σημάδια είναι αρνητικά;;; τι νόημα, έχει;;; Γιατί πληγώνουν οι άνθρωποι;;;; τι είναι ευτυχία τελικά και που αγοράζεται;;;; Μπορεί η Τεχνολογία να, έχει προοδευσει αλλά οι άνθρωποι ΔΕΝ ΑΓΑΠΑΝΕ, ΑΔΙΑΦΟΡΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ, ΚΟΡΟΙΔΕΥΟΥΝ…. ΒΛΑΠΤΟΥΝ.
Δεν βλέπεις τι γίνεται;;; δεν βλέπεις;;;.Σκοτωνουν γυναίκες… Σκοτώνουν ανθρώπους…. Νομίζω ότι στην ζωή αυτή δεν υπάρχει ευτυχία, όλα είναι μια ουτοπία η οποία μας, σερβίρεται από την μικρή ηλικία…
Όποιος έχει πολλά λεφτά, σπίτια, οικογένεια, φίλους, καλή εργασία είναι ευτυχής βλακείες, συγγνώμη για την λέξη…. Όποιος έχει γυναίκες, φιλενάδες είναι ευτυχης…. Η ευτυχία είναι κάτι αφηρημένο και σχετίζεται με την ψυχολογική μας, κατάσταση…. Εσωτερικό θέμα δηλ… Πως μεγαλώσαμε εάν μας, αγαπουσαν οι γονείς μας, εάν μας, κορόιδευαν οι άνθρωποι είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο;;;; εάν πετύχαμε να σπουδάζουμε, να προχωρήσουμε σε οικογένεια με παιδιά…. Κανένας, δεν μας, ρώτησε τι μας, ευχαριστεί;;;; κανείς… Τι θέλουμε από την ζωή;; εάν ξέρουμε βέβαια άλλο κεφάλαιο αυτό….. Δεν ζουμε την ζωή μας, ζουμε την ζωή που θέλουν οι άλλοι….
Αυτή είναι η πικρή αλήθεια δυστυχώς!!!! Και όλα, ξεκινάνε από την οικογένεια…. Ας, μην καταστρέφουμε παιδιά επειδή παντρευομαστε λόγω ανωριμοτητας,….
Η κοινωνία έχει γεμίσει από ψυχασθενείς άνθρωπους επειδή η κοινωνία μας, επιβάλλει κάποια στάνταρ πχ ΠΑΝΤΡΕΨΟΥ ΚΑΙ ΚΑΝΕ ΠΑΙΔΙΑ ΑΛΛΟΙΩΣ ΕΙΣΑΙ ΕΝΑ ΤΙΠΟΤΑ ….
Συγγνώμη έγραψα πολλά
Κάλο σου βράδυ
Πολύ καλό άρθρο! Ευχαριστούμε για την υπενθύμιση! Η ζωή είναι χορός, ας χορέψουμε λοιπόν! <3