Μήπως από τους ανθρώπους που παίρνουν προσωπικά κάτι ενοχληιτκό όταν αυτό συμβαίνει; Από τους ανθρώπους που μπορεί να ενοχληθούν εύκολα από συμπεριφορές του άλλου ή από καταστάσεις;
Ή μήπως γνωρίζεις κάποιον που τα παίρνει τα πράγματα προσωπικά;
Κάθεσαι και πίνεις τον καφέ σου με τον φίλο σου και πιάνεις το βλέμμα του απέναντι να σε κοιτάει και ενοχλείσαι. «Τώρα τι θέλει και κοιτάζει έτσι;»
Τι συμβαίνει άραγε όταν κάποιος συμπεριφέρεται έτσι;
Ή λέει κάτι ο φίλος σου στον καφέ και μετά ενοχλημένος πας και μιλάς στον άλλο σου φίλο και του λες: «Επίτηδες το είπε για να με εκνευρίσει. Αφού ξέρει ότι εγώ έχω ευαισθησία σε αυτό».
Όσο και αν σου φαίνεται περίεργο, ο λόγος που το κάνεις αυτό συνδέεται με την άποψη που έχεις για τον εαυτό σου.
Αν έχεις μια τάση να θεωρείς ότι οι συμπεριφορές των άλλων είναι επιθέσεις που έχουν εσένα σαν στόχο, αυτό συμβαίνει επειδή μέσα σου θεωρείς ότι είσαι άξιος να είσαι στόχος τέτοιων επιθέσεων. Σημαίνει πως θεωρείς πως είναι πολύ πιθανό ΓΕΝΙΚΩΣ οι άλλοι να θέλουν να σου επιτεθούν και έτσι ο πρωταρχικός τρόπος με τον οποίο ερμηνεύεις ένα βλέμμα, ένα σχόλιο, μια πράξη, μια κατάσταση είναι ότι μάλλον πρόκειται για επίθεση.
Είναι σαν να είσαι μικρό παιδί και να σου έχουν πει οι γονείς σου «Δεν μιλάμε σε ξένους» και όταν κάποιος σε δει και σου πει «Τι καλό παιδάκι είσαι εσύ», εσύ αμέσως μαζεύεσαι γιατί φοβάσαι ότι κάτι κακό συμβαίνει.
Δεν είναι ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος έχει απαραίτητα κακό κίνητρο. Αλλά η μαμά είπε μακριά από ξένους.
Είναι σαν να σου έχει περάσει πως όλοι οι Τούρκοι είναι εχθροί και συναντάς τον Οσμάν στις διακοπές σου και μόλις μάθεις ότι είναι Τούρκος αμέσως προκαταβάλεσαι αρνητικά απέναντί του. Δεν είναι ότι ο Οσμάν νοιάζεται για την Ελλάδα (όπως και εσύ μάλλον δε νοιάζεσαι για την Τουρκία) αλλά μέσα σου πιστεύεις ότι οι Τούρκοι θέλουν το κακό μας.
Κάπως έτσι, αν παρεξηγείσαι εύκολα, αν ενοχλείσαι εύκολα από τις συμπεριφορές των άλλων, είναι πολύ πιθανό να θεωρείς μέσα σου ότι οι άλλοι θα είναι επιθετικοί μαζί σου. Δηλαδή, ότι εσύ είσαι άξιος στόχος τέτοιων συμπεριφορών.
Δε φταις εσύ
Δε φταις εσύ γι αυτό. Είναι το πώς έχεις μεγαλώσει. Όπως γράφω στο δεύτερο Κεφάλαιο του βιβλίου μου Το Παράδοξο Μονοπάτι προς το Νόημα της Ζωής, ο εγκέφαλός μας δε βλέπει, αλλά προβλέπει. Όταν μεγαλώνουμε δημιουργείται ένα μοντέλο του κόσμου που μας ακολουθεί για πάντα, ή ώσπου να το επανεξετάσουμε συνειδητά.
Αν στην οικογένειά σου δεν έδιναν σημασία στις ανάγκες σου, εσύ δημιουργείς το μοντέλο ότι οι άνθρωποι δε θα σου δίνουν σημασία. Γίνεσαι πιο κλειστός (αφού τι νόημα έχει να μιλήσεις, δε θα σε καταλάβουν) και είσαι έτοιμος να θεωρήσεις ότι οι άλλοι σε αγνοούν.
Αν στην οικογένειά σου σε μάλωναν και σε έκριναν συχνά, εσύ δημιουργείς την πεποίθηση ότι οι άλλοι θα σε κρίνουν. Η πεποίθηση είναι: «Είμαι άξιος στόχος επίκρισης από τους άλλους», οπότε το βλέμμα του απέναντι ή το σχόλιο του φίλου (στα προηγούμενα παραδείγματα) φιλτράρεται μέσα από το φίλτρο ότι ο άλλος είναι εναντίον σου.
Επαναλαμβάνω πως δε φταις εσύ γι αυτό. Δεν επέλεξες να μεγαλώσεις με αυτόν τον τρόπο. Αν βρίσκεις τον εαυτό σου μέσα σε αυτά τα παραδείγματα δείξε συμπόνοια στον εαυτό σου. Πολλοί είμαστε σε αυτές τις κατηγορίες.
Από εδώ και πέρα
Αν το συνειδητοποιείς αυτό, μπορείς να κάνεις τώρα κάτι για να το αλλάξεις. Είναι πολύ επώδυνο για εσένα να νιώθεις πως σου επιτίθενται διαρκώς. Είναι βασανιστικό να χρειάζεται να είσαι σε εγρήγορση. Είναι πολύ δύσκολο να ζεις σε ένα κόσμο όπου η βασική σου υπόθεση είναι ότι οι άλλοι είναι εναντίον σου και ότι εσύ είσαι άξιος στόχος αρνητικών συμπεριφορών..
Είναι πολύ δύσκολο ΚΑΙ για εσένα ΚΑΙ για τους άλλους.
Κάνε αυτό το δώρο στον εαυτό σου. Επίτρεψε στον εαυτό σου να εξετάσει και εναλλακτικές ερμηνείες στις συμπεριφορές των άλλων από αυτές που αυτόματα σου έρχονται.
Ίσως ο απέναντι να μην κοίταζε καν εσένα, να ήταν αφηρημένος, ή απλά να έψαχνε να βρει τον σερβιτόρο που λέει κι ο Κατσιμίχας.
Ίσως ο φίλος σου να μη θυμόταν ότι έχεις ευαισθησία, ίσως εσύ να μην του το είχες πει, ίσως να ήταν χαμένος στο δικό του συναίσθημα και να μην μπόρεσε να δώσει σημασία στο δικό σου, οπότε δεν το έκανε επίτηδες.
Οι άνθρωποι είμαστε χαμένοι ο καθένας στον κόσμο του και στα προβλήματά του. Σπάνια δρούμε επίτηδες για να πληγώσουμε κάποιον. Όσο το κάνεις εσύ, τόσο το κάνουν και οι άλλοι. Είσαι και εσύ ο άλλος ενός άλλου…
Αυτό δε σημαίνει ότι θα ανεχθείς καμία συμπεριφορά που σε μειώνει. Όμως διαφορετικά θα βάλεις όριο αν είσαι θυμωμένος και σε ένταση και διαφορετικά αν κατανοείς ότι δεν έχει να κάνει με σένα. Αλλά το όριο θα το βάλεις αν χρειαστεί.
Συμπέρασμα
Όλοι μας κουβαλάμε τις αποσκευές της παιδικής μας ηλικίας. Δεν είναι εύκολο να είσαι άνθρωπος. Ας δείξουμε κατανόηση και συμπόνοια στον εαυτό μας για όσα περάσαμε και ας κατανοήσουμε ότι τα φαντάσματα του παρελθόντος μας, μπορούν επιτέλους να ξεκουραστούν εκεί που ανήκουν.
Στο παρελθόν.
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
Καλωσόρισες ξανά
Γειά σου Δημήτρη!Αντιλαμβανομαι αυτά που έχεις γράψει, όμως για την συστηματικη επιθετικοτητα των άλλων νομίζω ότι υπάρχει και ένας βαθμός αντικειμενικοτητας σε κοινωνιολογικο επίπεδο. Δηλαδή είναι αντικειμενικο ότι πχ οι Έλληνες είναι πιο επιθετικοι (με την μορφή αγένειας)στους ξένους η στις γυναίκες .Ή είναι αντικειμενικο ότι σε καποιους εργασιακους χώρους υπάρχει επιθετικοτητα κυρίως σε αυτό που λέμε “οικογενειακες επιχειρήσεις “.Ναι ξέρω ότι το κίνητρο δεν είναι το πραγματικό μίσος, αλλά η ανασφάλεια που κρύβει φόβο εκ μέρους του επιτιθεμενου,αλλά το αποτέλεσμα είναι το ίδιο.
Καταλαβαίνω αυτό που λες. Δεν έχω γνώση επί του θέματος η αλήθεια είναι. Ακόμα και αν ισχύει όμως (όπως και εσύ πολύ ωραία σχολιάζεις) το κίνητρο δεν είναι προσωπικό. Αυτό δε σημαίνει πως θα ανεχτούμε οποιαδήποτε συμπεριφορά μας μειώνει. Και διαφορετικά θα βάλουμε όριο αν το πάρουμε προσωπικά και διαφορετικά αν κατανοήσουμε ότι είναι θέμα του άλλου και όχι δικό μας. Θα είμαστε πιο ήρεμοι και πιο αποτελεσματικοί μάλιστα στο να οριοθετήσουμε τον άλλον.
Καλημέρα Δημήτρη πολύ ωραίο το άρθρο σου και ταυτίζομαι με ότι αναφέρεις.Προσωπικά η ψυχική μου οδύνη οφείλεται στο ότι ήμουν αδιάγνωστος αυτιστικός σχεδόν όλη μου την ζωή και για αυτό δεν πήρα την υποστήριξη που χρειαζόμουν ήμουν μόνος μου με τις δυσκολίες μου.
Πόσο δύσκολο αυτό που μου λες. Και πόσο άδικο, ίσως. Ταυτόχρονα μεγάλη η ανακούφιση πιθανώς όταν το συνειδητοποίησες. Εύχομαι να είναι καλύτερα από εδώ και πέρα…
Χαίρετε Δημήτρη. Μέσα στο άρθρο είδα στοιχεία του χαρακτήρα μου. Από τις στρεβλές γενικεύσεις, μέχρι το πώς βιώνει κάποιος την κακή/άσχημη συμπεριφορά, έχοντας χαμηλή αυτοεκτίμηση. Έχω βιώσει τις ίδιες άσχημες και κακές συμπεριφορές, στις οποίες δεν έδωσα χώρο, γιατί όπως και εσύ εξηγείς, θεώρησα ότι είναι μια προβολή της δικής του διάθεσης σε εμένα.
Όλο αυτό το βιωνα για χρόνια μέχρι να το συνειδητοποιησω με την βοήθεια της ψυχοθεραπείας και, όπως τώρα με άρθρα όπως το δικό σου που βοηθάει στο να κατανοήσει τον μηχανισμό της εκλογικευσης. Θεωρώ πως τέτοια άρθρα ήταν εκείνα τα οποία πριν χρόνια με ωθουσαν να σκεφτώ με μία πιο υγιή οπτική. Ευγνωμοσύνη και ευχαριστώ πολύ για το feedback.
Καλησπέρα αγαπητέ Δημητριε…..
Καλώς όρισες αγαπητέ Δημητριε….! Καλό Φθινόπωρο Δημητριε…. Ξεκίνησες με ένα ωραίο άρθρο σήμερα! Η αλήθεια είναι ότι αυτό το άρθρο με αντιπροσωπεύει απολύτως…. Όπως ήδη γνωρίζεις μέσω των απαντήσεων μου έχω ΤΑΛΑΙΠΩΡΗΘΕΙ υπερβολικά με τον τρόπο με τον οποίο έχω μεγαλώσει στην οικογένεια μου…. Η ζωή μου από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου είναι μια καθημερινή κόλαση! Υπάρχουν στιγμές που παίρνω προσωπικά κάποιες συμπεριφορές η κάποιες καταστάσεις που μου συμβαίνουν στην καθημερινότητα μου ΑΙΣΘΑΝΟΜΕΝΗ ότι είμαι καταραμένη…. Όλα συμβαίνουν επειδή η οικογένεια του κάθε ανθρώπου είναι η αιτία πολλών κακών στην διαμόρφωση του χαρακτήρα του και στον τροπο που αντιλαμβάνεται διάφορες καταστάσεις…δυστυχώς…. Πολυ ωραία το γράφεις Δημήτρη να έχουμε συμπόνια για τον εαυτό μας…. ! Δεν το κάνω αυτό το λέω ευθέως, ταλαιπωρω τον εαυτό μου πάρα πολύ….Ειμαι αυτό καταστροφικό άτομο και το γνωρίζω ότι και αυτό έχει την ρίζα του επίσης στον τρόπο με τον οποίον μεγάλωσα μέσα στην οικογένεια μου…. Σε ευχαριστούμε Δημήτρη και χαίρομαι που επανήλθες με ένα νέο ενδιαφέρον άρθρο….
Θεου θέλοντος θα αγοράσω όσα βιβλία σου κυκλοφορουν με την σειρά εννοείται ένα ένα… Καλό και Ευλογημένο απόγευμα σε όλους! Καλό υπόλοιπο Κυριακής….