Για πολλούς ανθρώπους η πιο δύσκολη ερώτηση που μπορούν να ακούσουν είναι: «Τι θέλεις;»
Τι ακριβώς συμβαίνει εδώ;
Είναι οι άνθρωποι που νιώθουν σχεδόν πανικό μπροστά στην ερώτηση: Πώς θα ήθελες να είναι η ζωή σου σε πέντε χρόνια από τώρα;
Τους ρωτάς: Ποια δουλειά θα ήθελες να κάνεις; Σιωπή.
Ταυτόχρονα θα βρεις ότι οι ίδιοι άνθρωποι μπορεί να είναι πολύ ικανοί στο να διεκπεραιώνουν τα καθήκοντά τους. Ίσως είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικοί στο να εκτελούν εντολές. Χρειάζονται ένα σαφώς ορισμένο πλαίσιο για να λειτουργήσουν καλά.
Γιατί τους δυσκολεύουν τόσο αυτές οι ερωτήσεις;
Πώς ξέρω τι θέλω;
Τι σημαίνει στην πράξη ότι ξέρω τι θέλω; Σημαίνει πως έχω ένα εσωτερικό οδηγό που να με κάνει να κλείνω προς τη μια ή την άλλη απόφαση. Κάπως μέσα μου βαραίνει συναισθηματικά μια επιλογή περισσότερο από τις υπόλοιπες διαθέσιμες επιλογές και έτσι ξέρω ότι αυτό θέλω να κάνω.
Το συναίσθημά μου συνήθως με οδηγεί να επιλέξω.
Όταν είμαι αναποφάσιστος εναλλάσσονται οι επιλογές μπροστά μου και δεν μπορώ να ανιχνεύσω εσωτερικά κάτι που θα με σπρώξει προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση. Παραλύω. Ακινητοποιούμαι. Συχνά θέλω να διαλέξει κάποιος άλλος για μένα για να με βγάλει από τη δύσκολη θέση. Ή να γίνει κάτι και να μη χρειαστεί να επιλέξω…
Ο εσωτερικός μου εαυτός σιωπά.
Δυστυχώς δεν γνωρίζω ότι δε γίνεται να υπάρχει λάθος απόφαση, όπως λέει το παρακάτω βίντεο.
Η εξήγηση
Όσοι δυσκολευόμαστε με την ερώτηση «τι θέλεις» είναι πιθανό να είχαμε βιώσει κάποιες συγκεκριμένες καταστάσεις στην παιδική μας ηλικία. Ίσως ήμασταν τα καλά παιδιά. Ίσως τα παιδιά, τα οποία είχαμε το ρόλο να κρατάμε τις ισορροπίες στην οικογένεια. Τα παιδιά, που για κάποιο λόγο είχαμε νιώσει ότι δεν υπήρχε ιδιαίτερος χώρος για τις δικές μας επιθυμίες στο οικογενειακό πλαίσιο.
Τα παιδιά που για κάποιο λόγο είχαμε υιοθετήσει σαν στρατηγική επιβίωσής μας την ικανοποίηση των αναγκών των άλλων.
Αν μεγαλώνοντας έχουμε αναπτύξει την ιδιαίτερη ικανότητα να ανιχνεύουμε το τι θέλουν οι γύρω μας και να το κάνουμε, αυτό σημαίνει ότι δε θα έχουμε ξοδέψει αρκετό χρόνο για να ανιχνεύουμε το τι θέλουμε εμείς.
Έτσι όταν μεγαλώσουμε δεν ξέρουμε τι θέλουμε. Ποτέ δεν ήταν θέμα εστίασης για μας. Ξέρουμε πώς να γινόμαστε αρεστοί. Καταλαβαίνουμε τι θέλουν οι άλλοι πριν το καταλάβουν οι ίδιοι. Έχουμε προπονηθεί πολύ καλά σε αυτό το παιχνίδι. Ξέρουμε τι είναι το «σωστό». Τι «πρέπει» να γίνει.
Κατά συνέπεια, το αισθητήριό μας για το τι θέλουμε εμείς έχει μείνει ανεπεξέργαστο.
Έχουμε μάθει να λειτουργούμε με τα πρέπει. Αλλά όχι με τα θέλω.
Πεινάς;
Οι λόγοι που συνέβη αυτό είναι πολλοί και οι περισσότεροι δε σχετίζονται με «κακή» ανατροφή. Δε θα τους αναλύσουμε εδώ.
Μικρές φαινομενικά ανώδυνες συμπεριφορές γονέων μπορούν να έχουν τέτοιου είδους συνέπειες, πολλά χρόνια μετά στον ψυχισμό των ενήλικων πλέον παιδιών.
Ας φανταστούμε το εξής σενάριο:
Παιδί: Να φάω ένα τοστ;
Μαμά: Όχι.
Παιδί: Πεινάω.
Μαμά: Έφαγες πριν δυο ώρες. Δεν πεινάς.
Το παιδί νιώθει ότι πεινάει και ζητάει τοστ. Όμως αυτός ο γιγαντιαίος ενήλικας, ο οποίος στα μάτια του παιδιού είναι σοφός και ξέρει τα πάντα, λέει στο παιδί ότι δεν πεινάει. Ο γίγαντας ξέρει πάντα καλύτερα. Το αποτέλεσμα είναι το παιδί να αρχίσει να αμφισβητεί τα συναισθήματά του.
Εγώ νιώθω να πεινάω αλλά για να το λέει η μαμά δεν πεινάω. Άρα αυτό που νιώθω δε σημαίνει τίποτα για μένα.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με τη…ζακέτα…
«Βάλε τη ζακέτα σου». «Δεν κρυώνω». «Κρυώνεις».
Το παιδί μαθαίνει να μην εμπιστεύεται αυτά που νιώθει. Γιατί η μαμά ξέρει πάντα καλύτερα. Πώς να μπορεί μετά να αποφασίσει για κάτι; Το εσωτερικό αισθητήριό του ατροφεί.
Όταν μεγαλώσει είναι πιθανό να πει: «Δεν ξέρω τι θέλω»
Στο Λονδίνο
Το ξέρω γιατί το έχω βιώσει πολύ έντονα και εγώ.
Όταν ήμουν στο Λονδίνο είχα ακριβοπληρωμένες δουλειές σε επενδυτικές τράπεζες. Υπεύθυνες και με ιδιαίτερη δυσκολία στη διεκπεραίωσή τους. Και όλες οι δουλειές μου είχαν κάτι κοινό. Ήμουν υπάλληλος. Υπήρχε ένα αφεντικό πάνω από μένα. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η αποδοτικότητά μου ήταν εντυπωσιακή.
Και μετά άλλαξαν τα πράγματα. Η τράπεζά μας εξαγοράστηκε και στο σχήμα που προέκυψε πήρα προαγωγή. Πλέον ήμουν εγώ το αφεντικό και είχα οκτώ άτομα να διοικώ. Ήταν τόσο άβολο για μένα να είμαι το αφεντικό που αποφάσισα να φύγω από το Λονδίνο μετά από δεκατρία χρόνια εκεί!
Δεν ήταν ότι δεν μπορούσα να ανταπεξέλθω στις ευθύνες. Συχνά, πριν πάρω την προαγωγή, έλεγα στο αφεντικό μου τι να λέει και πώς να μιλάει στους άλλους για να πετύχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα για την ομάδα μας.
Αυτό που άλλαξε όταν πήρα προαγωγή ήταν ότι έπρεπε πλέον να είμαι εγώ αυτός που ζητάει πράγματα να γίνουν. Να ζητάω από άλλους ανθρώπους να υλοποιούν το όραμά μου. Έπρεπε να θέλω. Όχι να εκτελώ. Δεν το άντεξα.
Η πίεση της κοινωνίας
Ζούμε σε μια κοινωνία όπου πρέπει να ξέρεις τι θέλεις. Υπάρχουν πολλά νέα επαγγέλματα για να σε βοηθήσουν να πετύχεις τους στόχους σου. Άρα πρέπει να έχεις στόχους. Κι έτσι όλοι όσοι δυσκολευόμαστε να βρούμε τους στόχους μας νιώθουμε ακόμα χειρότερα.
Ακούμε διάφορα τσιτάτα:
«Όταν δεν ξέρεις που πηγαίνεις τότε κανένας άνεμος δεν είναι ευνοϊκός».
«Αν δεν βλέπεις που πηγαίνεις τότε θα πας εκεί που βλέπεις».
Κι έτσι νιώθουμε προβληματικοί. Μειονεκτούμε. Ντρεπόμαστε να το ομολογήσουμε. Κι όμως η αλήθεια είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου σκέφτεται σαν κι εμάς. Οι περισσότεροι δεν ξέρουμε τι θέλουμε. Αλλά τρώμε το bullying από τους λίγους επιτυχημένους, που η σύγχρονη κοινωνία μας θαυμάζει και στους οποίους δίνει φωνή.
Ο βάτραχος και το νούφαρο
Όντως αν δεν ξέρεις που πηγαίνεις, κανένας άνεμος δεν είναι ευνοϊκός. Αυτό που κανείς δε σκέφτεται όμως, είναι ότι όταν δεν ξέρεις που πηγαίνεις, κανένας άνεμος δεν είναι και αντίθετος.
Σε μια κοινωνία μανιωδώς εστιασμένη στην επιτυχία, αυτή η πολύ απλή αλήθεια μας διαφεύγει.
Αν θέλεις να ζήσεις πιο ευτυχισμένα τη ζωή σου ακόμα και αν δεν ξέρεις τι θέλεις, η καλύτερη αντιπρόταση που έχω ακούσει, έχει να κάνει με ένα βάτραχο.
Αντί να δεις τη ζωή σαν μια πορεία όπου πρέπει να ξέρεις τον προορισμό, μπορείς να θεωρήσεις ότι είσαι ένας βάτραχος που λιάζεται πάνω σε ένα νούφαρο. Τώρα βρίσκεσαι εδώ. Μπορεί να μην ξέρεις που θα πας μετά. Απόλαυσε αυτό που τώρα ζεις. Ζήσε στο τώρα που λένε…
Όταν πια δεν το απολαμβάνεις θα πας σε ένα άλλο νούφαρο. Δεν ξέρεις τώρα σε ποιο. Δεν πειράζει. Τότε όμως είναι πιο πιθανό να ξέρεις που θα θέλεις να πας, γιατί θα νιώθεις τη δυσφορία (εσωτερικό συναίσθημα) να σε σπρώχνει να αλλάξεις.
Μπορείς να ζήσεις ευτυχισμένα ακόμα και αν δεν ξέρεις πάντα τι θέλεις.
Χόρεψε!
«Αν δε βλέπεις που πηγαίνεις, θα πας εκεί που βλέπεις». Ε, και;
Η Θετική Ψυχολογία διαρκώς διαβεβαιώνει ότι για την ευτυχία μας σημασία έχει το ταξίδι, όχι ο προορισμός. Τι κι αν πας όπου θα σε βγάλει η ζωή αν έχεις μάθει να απολαμβάνεις τη διαδικασία της ζωής;
Όπως λέω και στο καινούριο μου βιβλίο Ψυχο-λογικά Μυστικά (που μακάρι να γνώριζα νωρίτερα) η ζωή είναι ένας χορός. Το νόημα του χορού είναι να χορέψεις. Όχι να φτάσεις κάπου.
Ας χορέψουμε λοιπόν!
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
Πολύ ενδιαφέρον άρθρο.
Καλησπέρα 🙂 Σήμερα πρέπει να πάρω μια μεγάλη απόφαση και τα λόγια: “Παραλύω. Ακινητοποιούμαι. Συχνά θέλω να διαλέξει κάποιος άλλος για μένα για να με βγάλει από τη δύσκολη θέση. Ή να γίνει κάτι και να μη χρειαστεί να επιλέξω…” εκφράζουν το 100% της σκέψης μου. Είναι όμως ώρα να πάρω μόνη μου την αποφάση. Πολύ ωραίο άρθρο, ρεαλιστικό, και σας ευχαριστώ πολύ γιατι με “ανακούφισε” αρκετά.
Δες αν θέλεις αυτό το βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=HrPLV1l7jJU
Καλησπερα σας, ιδιαιτερα δυνατο το θεμα σας σημερα.
Ολοκληρη η ζωη μου περιστρεφεται γυρω απο το ”ο γιγαντας ξερει παντα καλλιτερα”. Ειμαι οντως ιδιαιτερα αποτελεσματικη στο να διεκπεραιωνω εντολες, (στο σημειο που αν δεν μου εχουν δοθει εντολες νοιωθω σαν να μην υπαρχω..), εχω ταλεντο στο να κραταω τις ισορροπιες – παντου, και να βρισκω τροπους να ικανοποιω τα θελω των αλλων, ακομα και αν ειναι εις βαρος μου (που συνηθως ειναι.) Και αν μπορω, εδω ειναι που θα ηθελα να εκφρασω το σημειο που ποναει. Μολις διαβηκα τα 60, κοινωνικοι ή οικονομικοι στοχοι ειναι για μενα ανουσιοι – πλεον. Ομως η ζωη μου εξακολουθει να οριζεται απο το : ας δουμε τι θελουν οι αλλοι σημερα. Και αυτο, εδω και καιρο μου βγαζει θυμο. Και για τους αλλους (οχι πως φταινε), και για μενα. Τα λογια σας, με προτρεπουν οταν ξυπνησω το πρωι, να γραψω μια λιστα με οσα θελω να κανω για μενα μεσα στη μερα, και να ειναι αυτα που θελω εγω. Ακομα και αν ειναι το να μην κανω τιποτα. Κουραγιο? Θα το βρω. Ευχαριστω πολυ για τη βοηθεια.
Περιγράφετε πολύ ωραία την πραγματικότητα πολλών ανθρώπων νομίζω.Σας ευχαριστώ για το μοίρασμα.
Πολύ καλό άρθρο. Σε βοηθά με απλό τρόπο να βλέπεις καταστάσεις διαφορετικά και να παίρνεις αποφάσεις σε “βασανιστικά” ερωτήματα.
Με ανακουφίζει πάρα πολύ το άρθρο αυτό. Ανήκω στην κατηγορία των ανθρώπων που εκτελώ πολύ καλά και δυσκολεύομαι να πάρω αποφάσεις ίσως και για τα πιο απλά μερικές φορές. Με έχει κατακλύσει το ότι μια φορά ζούμε που πολλές φορές δεν απολαμβάνω τίποτα στο κυνήγι της επιτυχίας. Με έναν εσωτερικό κριτή πολύ σκληρό είναι και πιο δύσκολο. Εύχομαι στο μέλλον να μάθω να χορεύω πιο πολύ την ζωή.
👏👏👏 μπράβο για το εξαιρετικό άρθρο! Νομίζω ότι είμαι ακριβώς ο βάτραχος που περιγράφεις🤣και ξαβαντζώνω νούφαρα και ναι όταν αρχίζω να αισθάνομαι άβολα σε κάποιο ξέρω ότι είναι καιρός να βρω άλλο. Αυτό βέβαια μερικές φορές μου δημιουργεί κάποιους προβληματισμούς σχετικά με την ορθότητα της στάσης μου καθότι ενώ το περιβάλλον γύρω μου λειτουργεί με ρυθμούς και απαιτήσεις τέτοιες που πρέπει συνεχώς να είσαι σε εγρήγορση να προγραμματίζεις κάθε σου κίνηση να θέτεις στόχους και να τους πετυχαίνεις να είσαι τέλεια σε όλα και μπλα μπλα μπλα….εγώ στο νούφαρό μου χαλαρά. Τώρα όμως με το παράδειγμά σου ξεκαθάρισε το τοπίο🤗Πόσο χαίρομαι!