Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που αρνούνται να συμβιβαστούν στην αγάπη. Δεν κάνουν εκπτώσεις. Ξέρουν τι θέλουν και δε θα κάνουν πίσω μέχρι να το βρουν.
Ποιοι είναι αυτοί και πώς ζουν τη ζωή τους;
Τους βλέπουμε συχνά γύρω μας. Είναι άνθρωποι που μιλούν για τα ιδανικά του έρωτα. Για την υπέρτατη ποιότητά του. Για την ύψιστη σημασία της αγάπης στη ζωή. Δε συμβιβάζονται για φθηνές εμπειρίες. Για εφήμερες καταστάσεις. Δεν αναλώνονται σε γλυκανάλατες σχέσεις. Αναζητούν μια σχέση ισάξια της αγάπης που είχε ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα.
Με απλά λόγια είναι κατά βάση μόνοι τους…
Η παγίδα
Οι δυστυχισμένοι αυτοί άνθρωποι έχουν πέσει θύματα μιας εκ των παγίδων του ρομαντισμού. Πιστεύουν σε ένα πρότυπο που δυστυχώς δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα των σχέσεων. Θέλουν το πάθος που κρατάει για πάντα και όταν δε συμβαίνει αυτό απλά αποχωρούν από τη σχέση γιατί δε θα συμβιβαστούν.
Δε συνειδητοποιούν όμως ότι το πάθος στον Ρωμαίο και την Ιουλιέτα κράτησε για πάντα για ένα και μοναδικό λόγο: πέθαναν και οι δυο μετά από λίγες μέρες.
Οπότε το για πάντα δεν είχε και μεγάλη διάρκεια.
Πώς θα ήταν άραγε η σχέση τους αν παντρευόντουσαν και έκαναν παιδιά; Προσωπικά, με τέτοια πεθερικά, τους δίνω το πολύ δώδεκα μήνες κοινής ζωής μέχρι το διαζύγιο (αν ήταν επιτρεπτό σε εκείνα τα χρόνια).
Παρομοίως στα περισσότερα μυθιστορήματα τα οποία μιλούν για μεγάλους έρωτες ένας από τους δυο φεύγει στον πόλεμο, πεθαίνει από φυματίωση, είναι σε άλλη σχέση, σε άλλη κοινωνική τάξη. Μεγάλοι έρωτες που να ζουν στο ίδιο σπίτι, σε μια φυσιολογική σχέση, δεν υπάρχουν στη λογοτεχνία.
Ο φόβος της οικειότητας
Οι ασυμβίβαστοι άνθρωποι είναι περήφανοι. Συχνά επικρίνουν τους γύρω τους και τους κοιτάζουν αφ υψηλού που δεν άντεξαν και συμβιβάστηκαν σε μια σχεσούλα για να μην είναι μόνοι τους. Οι ίδιοι ίσως πιστεύουν πως οι άλλοι φοβούνται τη μοναξιά τους και γι αυτό μπήκαν σε μια σχέση που δεν τους ικανοποιεί απόλυτα. Αυτοί όμως ξέρουν καλύτερα. Δε θα κάνουν τα ίδια «λάθη».
Αυτό που δεν συνειδητοποιούν είναι πως πίσω από την άρνηση τους να συμβιβαστούν, είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν τεράστιοι φόβοι. Φόβος για την οικειότητα, φόβος για τη δέσμευση, και κυρίως φόβος για την απόρριψη. Είναι πολύ πιθανό να φοβούνται να έρθουν πολύ κοντά σε κάποιον καθώς τότε θα υπάρχει το ενδεχόμενο εκείνος να τους γνωρίσεις καλύτερα. Και τότε τι γνώμη άραγε θα σχηματίσει για αυτούς;
Οι ίδιοι δεν έχουν την καλύτερη άποψη για τον εαυτό τους, οπότε θεωρούν ότι και οι άλλοι δε θα τους θέλουν αν τους γνωρίσουν καλά. Μάλλον θα τους απορρίψουν. Και αυτό δεν το αντέχουν. Έχουν ταλαιπωρηθεί και οι ίδιοι πολύ, στη δική τους ζωή. Έχουν κι εκείνοι τα δικά τους μαρτύρια. Όπως όλοι μας.
Έτσι, με την επίφαση του ασυμβίβαστου, μένουν μόνοι τους για να προστατεύσουν τον ψυχισμό τους από καταστροφικά για αυτούς σενάρια.
Έχουν εκλογικεύσει τους φόβους τους και τους έχουν εξωραΐσει. Αν τους ρωτήσεις πιστεύουν πως ψάχνουν κάτι το αγνό. Το ιδανικό. Αυτό που τους αξίζει. Τον έρωτα όπως «πρέπει» να είναι . Την «απόλυτη» αγάπη. Δε συμβιβάζονται με κάτι λιγότερο. Ξέρουν ακριβώς τι θέλουν και δε θα σταματήσουν να ψάχνουν μέχρι να το βρουν. Είναι κάπου εκεί έξω. Απλά δεν το έχουν βρει ακόμα.
Αυτή είναι η φυλακή τους.
Έχουν κατασκευάσει την τέλεια παγίδα. Εξασφαλίζουν τη μοναξιά που ο φόβος τους, τους αναγκάζει να ζουν και την έχουν ντύσει με το χρυσό ένδυμα του ασυμβίβαστου.
Δυνατοί ή αδύναμοι;
Πιστεύουν πως είναι δυνατοί. Στην πραγματικότητα ίσως να ανήκουν στους αδύναμους γιατί δεν κατανοούν πόση δύναμη χρειάζεται για να δημιουργήσεις μια σχέση, να συμβιβαστείς και να την κάνεις να δουλέψει. Και να είσαι καλά με τον εαυτό σου για την επιλογή σου.
Δυστυχώς η κοινωνία μας έχει κατακλυστεί από τα πολύ όμορφα, και παράλληλα καταστροφικά για τις σχέσεις, πιστεύω του ρομαντισμού. Οι ασυμβίβαστοι έρωτες εξιδανικεύονται. Διαβάζουμε γι αυτούς στα βιβλία και τα ποιήματα και βλέπουμε τις ταινίες του Χόλυγουντ, (ή πρόσφατα του Πολωνικού) κινηματογράφου. Η ετυμηγορία είναι μία.
Συμβιβασμός και σχέσεις δεν πρέπει να πηγαίνουν μαζί.
Γιατί άραγε μας φαίνεται τόσο παράξενο αυτό;
Είναι περίεργο το να συμβιβαζόμαστε;
Αν κάποιος κάτσει να σκεφτεί με κριτική σκέψη, θα συνειδητοποιήσει πως συμβιβαζόμαστε σχεδόν σε κάθε τομέα της ζωής μας. Κάθε στιγμή της ημέρας μας. Από το τι ώρα θα ξυπνήσουμε, πώς θα ντυθούμε, σε ποια μεριά του δρόμου θα οδηγήσουμε, πόσο θα πληρώσουμε για τα αγαθά ή πόσο θα πληρωθούμε. Πόσο δυνατά θα μιλήσουμε στο μετρό ή πόσο δυνατά θα ακούμε μουσική στο σπίτι μας. Αν θα κλέψουμε κάτι ή όχι, πόσες ώρες θα δουλέψουμε και με ποιους θα δουλέψουμε. Αν θα φορέσουμε μάσκα ή όχι και αν θα μείνουμε καραντίνα. Σε οποιαδήποτε κατάσταση της ζωής μας η οποία αναμιγνύει μια συνδιαλλαγή μας με το κοινωνικό σύνολο ο συμβιβασμός δίνει δυναμικά το παρόν.
Γιατί λοιπόν να μας φαίνεται τόσο παράλογο το να συμβιβαζόμαστε σε μια σχέση;
Όπως καταλαβαίνουμε, βέβαια, δε μας ενοχλεί το να συμβιβαζόμαστε. Αυτό που μας ενοχλεί είναι να συμβιβαζόμαστε όταν πιστεύουμε ότι δε θα «έπρεπε» να συμβιβαζόμαστε.
Συμβιβασμός και σχέσεις
Αν το αναλύσουμε λίγο παραπάνω (κάτι το οποίο οι «ασυμβίβαστοι» άνθρωποι δυσκολεύονται να κάνουν καθώς έτσι μπορεί να ανακαλύψουν τον φόβο τους) οι σχέσεις είναι ο κατ εξοχήν τομέας όπου θα έπρεπε να συμβιβαζόμαστε.
Δυο διαφορετικοί ψυχισμοί με αποσκευές του παρελθόντος, οι οποίες τους βαραίνουν και είναι φυσιολογικό να μην ταιριάζουν, προσπαθούν να φτιάξουν ένα αρμονικό σύνολο. Δυο άνθρωποι, δυο θέλω, δυο επιθυμίες, δυο πιστεύω, δυο σύνολα περιορισμών, δυο σύνολα ιδιοτροπιών, δυο όνειρα, δυο κόσμοι έρχονται σε επαφή. Αναγκαστικά θα υπάρξουν διαφωνίες. Αναγκαστικά θα υπάρξουν συγκρούσεις. Αναγκαστικά θα συμβιβαστείς. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
Αν όμως έχεις την προσδοκία ότι δε θα έπρεπε να συμβιβάζεσαι τότε η αναγκαστική επιλογή θα σου προκαλέσει δυσφορία. Θα πιστέψεις πως η σχέση σου είναι προβληματική. Στην πραγματικότητα η σχέση σου είναι φυσιολογική.
Από την άλλη, αν έχεις την ωριμότητα να δεις τη ζωή όπως είναι και όχι όπως οι ουτοπικές προσδοκίες του ρομαντισμού σου υπαγορεύουν πως θα έπρεπε να είναι, τότε η αναγκαστική επιλογή γίνεται απλά μέρος της διαδικασίας. Δε σου κάνει εντύπωση. Την περιμένεις. Και όταν φυσιολογικά τη βιώνεις δε δυσανασχετείς τόσο. Όπως όταν μένεις λίγο παραπάνω στη δουλειά. Ξέρεις ότι μπορεί να συμβεί.
Πολλοί άνθρωποι βέβαια, συμβιβάζονται σε μια σχέση και δυσφορούν. Δεν κάνουν ειρήνη με την επιλογή τους. Στο βάθος του μυαλού τους καίει ακόμα η σπίθα του ρομαντισμού και νιώθουν σαν ήττα το γεγονός ότι συμβιβάστηκαν. Αυτοί μπαίνουν στο στόχαστρο των «ασυμβίβαστων» ανθρώπων και έτσι οι τελευταίοι νιώθουν δικαιωμένοι για την επιλογή τους.
Συμβιβασμός σημαίνει…
Κι όμως είναι τόσο όμορφο να συμβιβάζεσαι. Συμβιβάζομαι σημαίνει είμαι διατεθειμένος να παραμερίσω τον εγωισμό μου προς όφελος της συντροφικής αρμονίας. Σημαίνει πως είμαι πρόθυμος να ακούσω και τα δικά σου θέλω και να δείξω σεβασμό και στις δικές σου αξίες ακόμα και όταν διαφωνούν με τις δικές μου. Σημαίνει πως είμαι ένας ώριμος άνθρωπος που κατανοώ την ανθρώπινη πλευρά σου και πως είναι πολύ πιθανό να μην συμφωνεί απόλυτα με τη δική μου.
Συμβιβάζομαι σημαίνει πως έχω την επίγνωση πως σε μια σχέση δυο πληγωμένα παιδιά έρχονται σε επαφή και προσπαθούν μέσα από τις δυσλειτουργικότητές τους να φτιάξουν ένα νέο σύνολο, το οποίο θέλουν πολύ να δουλέψει. Συμβιβάζομαι σημαίνει πως κατανοώ πως δεν είμαι τέλειος και θα συναντήσω έναν άλλον άνθρωπο που επίσης δε θα είναι τέλειος. Μόνο με αμοιβαίες υποχωρήσεις θα κατορθώσουμε να φτιάξουμε ένα κοινό όραμα.
Συμβιβάζομαι δε σημαίνει πως δε σε αγαπάω. Σημαίνει πως σε αγαπάω τόσο πολύ που θέλω να κάνω χώρο για τη διαφορετικότητά σου στη ζωή μου.
Το πόσο θα συμβιβαστεί ο καθένας θα το κρίνει με βάση τις αντοχές του. Κανόνας δεν υπάρχει.
Όπως κάποιος μπορεί να αντέχει να δουλεύει κάθε μέρα υπερωρίες και να είναι εντάξει με αυτό, ενώ κάποιος άλλος να έχει μικρότερο δείκτη αντοχής, έτσι και στις σχέσεις ο καθένας θα ορίσει το πόσο είναι διατεθειμένος να υποχωρεί. Χρειάζεται να ξέρει όταν το κάνει, όμως, πως είναι φυσιολογικό και αναμενόμενο. Μπορεί να μην του αρέσει αλλά θα πρέπει να θυμάται πως με το να συμβιβάζεται φροντίζει τη σχέση.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Συμβιβάζεσαι σε μια σχέση, αρκεί να μην ξεπερνάει τα δικά σου όρια και αντοχές. Εσύ θα βάλεις το όριο.
Συμπέρασμα
Ας απενοχοποιήσουμε την έννοια του συμβιβασμού. Ας τολμήσουμε να δούμε την ευγενική και αγαπητική του πλευρά. Ας απελευθερώσουμε τον εαυτό μας από τις απάνθρωπες (καθώς δεν είναι συμβατές με την ανθρώπινη φύση) πεποιθήσεις του ρομαντισμού και ας απολαύσουμε τις σχέσεις μας στην όμορφη πραγματικότητά τους.
Ατελείς, δύσκολες, πολύπλοκες και συνάμα ενδιαφέρουσες, γεμάτες προκλήσεις και ευκαιρίες για εξέλιξη.
Ας μην ψάξουμε να βρούμε τη σχέση των ονείρων μας.
Ας προσπαθήσουμε να τη χτίσουμε όμως με τη δική μας στάση!
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
Τι γίνεται όταν σε μια σχέση ο ένας συμβιβάζεται 70% και ο άλλος 30%; δεν θα “σκάσει” σε κάποια φάση αυτός που συμβιβάζεται πιο πολύ;
Ο κανόνας είναι πως Θα σκάσει οποιος συμβιβάζεται περισσότερο από όσο νομίζει ότι θα έπρεπε να συμβιβάζεται. Όχι οποιος συμβιβάζεται περισσότερο από τον άλλον.
Πόσο αληθινα, πρακτικά, ρεαλιστικά, κατανοητά, βοηθητικά, επεξηγηματικα, ξεμπερδευτικα όλα αυτά:)
Σ´ευχαριστω πολύ! Είμαι και μαθηματικός και με ενδιαφέρει τι δουλεύει στην πράξη. Όχι μόνο στη θεωρία…
Ξαναδιαβάζω το άρθρο (με αφορμή το τελευταίο newsletter που έστειλες) και επειδή θεωρώ πως το θέμα συμβιβασμός είναι κομβικό στη σχέση – αλλά και στην ζωή γενικότερα, προσπαθώ να δω αν κάνω λάθος στο θέμα σχέσεις και που είναι αυτό το λάθος. Επειδή έγραψες ότι σε ενδιαφέρει εκτός από την θεωρία και η πράξη, θέλω να το τοποθετηθώ στο παραπάνω.
Προσωπικά ενώ στη θεωρία συμφωνώ με αυτά που γράφεις, στα δικά μου μάτια, τα πράγματα στην πράξη είναι τελείως διαφορετικά. Βλέπω 2 ειδών ανθρώπους. Αυτούς που “τρέχουν” για τους άλλους και αυτούς που δεν τους καίγεται καρφί για τίποτα πέραν από το να περνάνε καλά οι ίδιοι.
Μπορεί να ακούγεται κάπως απόλυτο αυτό, όμως πιστεύω ότι σε συντριπτικό βαθμό, ειδικά στην ελληνική κοινωνία που είναι πολύ αναχρονιστική σε πάρα πολλά ζητήματα, αυτό ισχύει. Γι αυτό και τα τόσα προβλήματα στις σχέσεις.
Ωραία η θεωρία του συμβιβασμού, αλλά στην πράξη δεν υπάρχει συμβιβασμός. Αν υπήρχε, δεν θα ήταν τα διαζύγια στο 50%, ούτε οι αποτυχημένοι γάμοι τόσοι πολλοί.
Οι άνθρωποι, είμαστε τα υπέρτατα εγωιστικά ζώα αυτού του πλανήτη και αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι προσπαθούμε να κυριαρχησουμε έναντι όλων των άλλων ειδών με κάθε κόστος (καταστρέφοντας τον πλανήτη στο διάβα μας)
Ωραία η θεωρία της ψυχολογίας, αλλά η πράξη της βιολογίας και της εξέλιξης μας δείχνει την πραγματικότητα.
Just my 2 cents
Θα συμφωνήσω σε πολλά από όσα λες για τη φύση του ανθρώπου. Η ερώτηση είναι: Άραγε μπορούμε να υπερβούμε τη φύση μας; Ή είμαστε καταδικασμένοι να υποκύπτουμε πάντα στον εγωισμό μας; Δε λέω ότι είναι εύκολο. Αλλά ισως να μην είναι (όπως κι εσυ λες) τόσο απόλυτα τα πράγματα.
Προσωπικά θεωρώ πως κανένας δεν μπορεί να υπερβεί τη φύση του (υπό κανονικές συνθήκες). Είμαστε έμβια όντα με set of genes and sets of characteristics. Μακάρι να μπορούσαμε να αλλάξουμε τα core beliefs. Τότε θα ήταν ορατή η μετάβαση σε έναν – όσο πιο – ιδανικό κόσμο, όπου θα επικρατούσε το καλό του κακού. Αλλά reality is a…
Και μιας και ανέφερες στο zoom στο. Webinar διάφορες ταινίες, επέτρεψε μου ένα quote από μια τηλεοπτική σειρά, το Californication.
“Places don’t change people. People don’t change people. We are who we are” Hank Moody.
Ευχαριστώ για τον χώρο που μου παραχωρείς να εκφράσω τις πεποιθήσεις μου
Ευχαριστώ που τις εκφράζεις.
Επίτρεψέ μου να σου εκφέρω ότι η ψυχολογια, η νευροεπιστημη (αλλά και ο υπαρξισμος) διαφωνούν με τη θέση ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε τα core beliefs μας.
Το κάνουν καθημερινά άνθρωποι μέσα στη Θεραπεια. Άλλοι το κάνουνε τα από ένα σημαδιακό γεγονός (πχ παρολίγον θάνατος)
Όλοι και όλα μπορούν να αλλάξουν στην πράξης ονομάζεται νεύροπλαστικότητα η διαδικασία.
Πάντα μπορούμε (αν το θελουμε) να δημιουργήσουμε νέες συνάψεις. Μέχρι και Να αλλάξουμε χαρακτήρα!
Δεν ξέρω αν ο Hank Moody είναι ειδικός, αλλά ίσως τα beliefs να έχουν αλλάξει από τότε! 🙂
Παρακολουθώ παντα με ενδιαφέρον τα άρθρα σου. Εδώ διακρίνω μια λεπτή δόση ειρωνίας για τους .,. «ασυμβίβαστους». Δηλαδή αποκλείεται να έχει αυτή η κατηγορία και τα θετικά της όπως ευελιξία κινήσεων ανά πάσα στιγμή, ανάπτυξη του δυναμικού τους χωρίς εμπόδια ή γκρίνιες του συντρόφου και άλλα ανάλογα με τα θέλω του ατόμου; Πρέπει όλοι και συνέχεια νάναι σε σχέση;;; Εγώ αυτή την εποχή είμαι στην κατηγορία που ειρωνεύεσαι και περνάω μια χαρά!
Χαίρομαι που σου αρέσουν τα άρθρα μου! Έχεις δίκιο σε αυτό που παρατήρησες. Ίσως δεν ξεκαθάρισα ότι δεν αναφέρομαι σε αυτούς που σε μια φάση της ζωής του γουστάρουν να είναι μόνοι τους. Εφόσον περνάνε μια χαρά, τέλεια! Αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία. Μιλάω για τους ανθρώπους που ΘΕΛΟΥΝ να είναι σε σχέση, αλλά επειδή είναι “ασυμβίβαστοι” μένουν μόνοι. Επειδή αυτοί δε θα ρίξουν τα στάνταρντ τους. ΕΛπίζω να ξεκαθαρίζεται η παρεξήγηση.
Εντάξει το ξεκαθαρίζεις κάπως, τώρα πόσο θα διαρκέσει αυτή η φάση και άρα πότε είναι «αποδεκτή», ώστε να μη λέμε «ασυμβίβαστοι» με υπονοούμενα… who knows. Ας μη κρίνουμε λοιπόν! Ευχαριστώ για την απάντηση
Καταλαβαίνω πώς το λες. Δεν είναι θέμα διαρκείας της φάσης. Είναι θέμα συνειδητότητας του ατόμου. Είναι πολύ εντάξει να μένω μόνος μου επειδή έτσι γουστάρω και περνάω καλά με την πάρτι μου. Για όσα χρόνια θέλω. Είναι πολύ εντάξει να θέλω να κάνω σχέση και να ξέρω πως θα συμβιβαστώ. Αυτό που δεν είναι εντάξει είναι να θέλω να κάνω σχέση, αλλά να μένω μόνος μου, επειδή δεν πρέπει να συμβιβαστώ. Επειδή είμαι καλύτερος από τους άλλους που συμβιβάζονται. Εκεί στοχεύει το άρθρο. Από όσο καταλαβαίνω, εσυ σίγουρα δεν ανήκεις σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων! 😊