Ζούμε σε ένα κόσμο όπου οι βασικές του αξίες καθορίζονται λίγο πολύ από το American Dream. Πολλοί καλοπροαίρετοι coaches και γκουρού μας προτρέπουν να τους συμβουλευτούμε και να τους ακολουθήσουμε, για να πετύχουμε τα όνειρά μας.
Κι όμως, το να πετύχεις τα όνειρά σου, κάποιες φορές μπορεί να αποδειχθεί κάτι πολύ επικίνδυνο ψυχικά.
Συζητούσα με μια φίλη που ήθελε να σταματήσει τη δουλειά της στα χρηματοοικονομικά. Σκεφτόταν να τα παρατήσει και να κάνει το όνειρό της πραγματικότητα. Να ανοίξει ένα στούντιο γιόγκα.
Χρόνια παραπονιόταν και έλεγε πως δεν της άρεσε αυτό που έκανε.
«Έλα να τα βάλουμε κάτω», της λέω, «να δούμε τι χρειάζεται για να γίνει κάτι τέτοιο».
Πάγωσε και με κοίταξε αγχωμένη. Και είπε κάτι απίστευτο.
«Αν κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα, μετά τι θα έχω να ονειρεύομαι;»
Ευτυχία και όνειρα
Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είμαστε πολύ ικανοποιημένοι από τη ζωή μας. Δεν είναι περίεργο αυτό. Είναι πολύ συνηθισμένο. Κάτι μας φταίει. Και όταν ψάχνουμε τι φταίει, συνήθως θα σκεφτούμε την εύκολη λύση. Αν μόνο τα πράγματα ήταν αλλιώς, τότε θα ήμασταν πιο ευτυχισμένοι.
Αν είχαμε μεγαλύτερο σπίτι, διαφορετική δουλειά, άλλο σύντροφο, αν είχαμε παιδιά ή αν δεν είχαμε παιδιά, αν ζούσαμε σε άλλη χώρα ή αν είχαμε κερδίσει το Τζόκερ. Δηλαδή, φταίνε οι συνθήκες της ζωής μας. Κι όμως η Θετική Ψυχολογία δίνει μια πολύ διαφορετική απάντηση.
Σύμφωνα με έρευνες της Θετικής Ψυχολογίας οι συνθήκες της ζωής μας επηρεάζουν την ευτυχία μας μόνο κατά 10%. Δηλαδή, το 90% της ευτυχίας μας εξαρτάται από εμάς τους ίδιους (το 50% από τα γονίδιά μας και το 40% από τον τρόπο σκέψης και δράσης μας).
Κι όμως, οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουμε ότι αν πετυχαίναμε τα όνειρά μας, όλα θα ήταν αλλιώς.
Στο Κεφάλαιο «Πέτυχες. Ευτύχησες;» του νέου μου βιβλίου, αναφέρω πως ο γνωστός ηθοποιός Jim Carrey, αμφισβήτησε ευθέως αυτή τη θεωρία όταν είπε:
O καθένας θα έπρεπε να γίνει πλούσιος και διάσημος και να κάνει ό,τι έχει ονειρευτεί ώστε να συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι αυτή η απάντηση…
Η ψυχική προστασία του να ονειρεύεσαι
Ενώ το να πετυχαίνεις τα όνειρά σου δε σε κάνει απαραίτητα ευτυχισμένο, το να μην πετυχαίνεις τα όνειρά σου, ίσως, υπό περιπτώσεις, να συμβάλει σημαντικά στην ψυχική σου επιβίωση.
Γιατί όσο δεν ζούμε όπως θα θέλαμε, έχουμε κάπου να αποδίδουμε τη δυσφορία που νιώθουμε. Δε φταίμε εμείς. Είναι που δεν έχουμε πετύχει τα όνειρά μας. Η κατάσταση φταίει. Έτσι, η πραγματικότητα γίνεται πιο διαχειρίσιμη. Σκεφτόμαστε το όνειρο, παίρνουμε κουράγιο και συνεχίζουμε στη δυσκολία μας.
Γι αυτό το λόγο, όπως αναφέρω στο βιβλίο μου, σύμφωνα με έρευνες, οι πολύ πετυχημένοι άνθρωποι έχουν αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης. Γιατί δεν μπορούν να αποδώσουν κάπου αλλού την έλλειψη ικανοποίησης που νιώθουν. Τα έχουν όλα, αλλά δεν νιώθουν καλά. Δεν μπορούν να ξεφύγουν από το συμπέρασμα ότι φταίνε οι ίδιοι. Και πονάει να νιώθεις ότι εσύ φταις.
Τα να ονειρευόμαστε βοηθάει πολλούς από εμάς, να ανεχόμαστε την δύσκολη πραγματικότητά μας. Όπως ο φυλακισμένος που ονειρεύεται την οικογένειά του και αυτόν τον κρατάει να επιβιώσει στη φυλακή. Δεν είναι ότι αν ελευθερωθεί θα είναι απαραίτητα ευτυχισμένος με την οικογένειά του. Όμως τον βοηθάει η σκέψη της, στο να διαχειρίζεται τη φυλακή του.
Για αρκετούς από εμάς το να ονειρευόμαστε είναι ένα ψυχικό βοήθημα που έχουμε ανάγκη. Και είναι πολύ εντάξει αυτό. Ενεργοποιεί την αίσθηση της ελπίδας, που είναι ένας παράγοντας ευτυχίας και ισορροπίας. Όταν τα πράγματα δεν είναι καλά έχεις την ελπίδα ότι θα γίνουν καλύτερα. Και αυτό σε κρατάει. Όταν τα πράγματα είναι φαινομενικά καλά, τότε δεν έχεις καμία ελπίδα. Και δεν έχεις από που να κρατηθείς για αντέξεις το κενό που νιώθεις.
Κάπου εδώ οφείλεται πιθανώς και η κρίση της μέσης ηλικίας. Άνθρωποι που πέτυχαν όσα είχαν βάλει στόχο, μόνο για να συνειδητοποιήσουν ότι τελικά δεν ήταν αρκετό για να είναι ευτυχισμένοι. Ίσως ούτε καν απαραίτητο.
Σε έναν ιδανικό κόσμο θα ήμασταν όλοι πιο ώριμοι και πιο συνειδητοποιημένοι. Θα τα είχαμε βρει με τον εαυτό μας, θα βάζαμε στόχους και θα τους πετυχαίναμε. Αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι δυστυχώς, δεν είμαστε τόσο συνειδητοποιημένοι. Τι να κάνουμε τώρα. Είμαστε άνθρωποι. Βάζουμε στόχους και δυσκολευόμαστε να βρούμε την ψυχική δύναμη για να τους υλοποιήσουμε. Δεν πειράζει. Ας δείξουμε συμπόνοια στον εαυτό μας (εξάλλου το να μην πετυχαίνεις τους στόχους σου μπορεί να σε κάνει πιο ευτυχισμένο).
Δεν είναι πως δεν πρέπει να πετυχαίνουμε τα όνειρά μας. Όχι βέβαια! Αν θέλουμε ας το κάνουμε. Αλλά ας έχουμε στο μυαλό μας ότι ίσως να μην είναι αυτό που θα μας κάνει απαραίτητα ευτυχισμένους. Η λύση, σπάνια είναι έξω από εμάς.
Εξάλλου, όπως είπε ο Σωκράτης, «αυτός που δεν είναι ικανοποιημένος με αυτά που έχει, δε θα είναι ικανοποιημένος και με αυτά που θα ήθελε να έχει».
Ας ονειρευτούμε ελεύθερα, λοιπόν. Κάνει σίγουρα καλό.
Όνειρα γλυκά!
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
