≡ Menu

Άγχος: η πιο παρεξηγημένη έννοια της εποχής μας!

Ψυχο-λογικό blog
Χαρά μοιρασμένη, δυο φορές χαρά!

Όλοι γνωρίζουμε ότι το άγχος μπορεί να έχει καταστροφικές επιδράσεις στη ζωή μας. Τα μηνύματα που ακούμε από παντού έχουν ανακηρύξει το στρες στη μάστιγα της εποχής μας.

Τι θα γινόταν όμως αν μαθαίναμε ότι όλα όσα ξέραμε μέχρι τώρα δεν ήταν ακριβώς όπως πιστεύαμε;

Σε επηρεάζει το τι πιστεύεις για το στρες, όχι το ίδιο το στρες

Έρευνες της τελευταίας δεκαετίας έδειξαν ότι τελικά δεν είναι το στρες το ίδιο που μας προκαλεί όλες τις άσχημες αντιδράσεις τις οποίες βιώνουμε, αλλά ο τρόπος με τον οποίο σκεφτόμαστε για το στρες. Το στρες θα σου κάνει κακό μόνο αν πιστεύεις ότι το στρες κάνει κακό.

Σε μια μελέτη παρακολουθήθηκαν 30,000 ενήλικες για 8 χρόνια. Tους ανθρώπους αυτούς τους ρώτησαν δυο ερωτήσεις:

«Πόσο άγχος/στρες βιώσατε τον τελευταίο χρόνο;»

«Πιστεύετε ότι το άγχος είναι επιβλαβές για την υγεία σaς;»

Μετέπειτα παρακολούθησαν τους θανάτους των ατόμων αυτών, συγκεντρώνοντας τα δημόσια αρχεία της στατιστικής υπηρεσίας του κράτους.

Τα αποτελέσματα κατέπληξαν τους ερευνητές. Όσοι είχαν βιώσει υψηλά επίπεδα στρες τον προηγούμενο χρόνο βρέθηκαν να έχουν 43% υψηλότερο ρίσκο να πεθάνουν τα επόμενα χρόνια από το μέσο όρο, όπως ήταν αναμενόμενο. Όμως αυτό ίσχυε μόνο για όσους πίστευαν ότι το στρες είναι επιβλαβές για την υγεία τους.

Όσοι βίωσαν υψηλά επίπεδα άγχους αλλά πίστευαν ότι το στρες είναι καλό για την υγεία τους είχαν πολύ χαμηλό ρίσκο να πεθάνουν. Χαμηλότερο ρίσκο, ακόμα από όσους δεν είχαν βιώσει σχεδόν καθόλου στρες!

Έρευνα: Keller, Abiola, Kristen Litzelman, Lauren E. Wisk, et al. (2011) ” Does the perception that stress affects health matter? The association with health and mortality” Health Psychology. 31. No5:677-84

Συμπέρασμα: Το πώς αντιμετωπίζουμε το στρες είναι αυτό το οποίο προκαλεί τα αρνητικά αποτελέσματα επάνω μας. Όχι το ίδιο στρες.

Αλλάζοντας άποψη για το στρες, αλλάζει και η υγεία μας!

Το συμπέρασμα αυτό δεν είναι αντίθετο με τις επικρατούσες θεωρίες περί στρες. Καθώς η κοινωνία μας έχει ανακηρύξει το στρες ως το Νο1 εχθρό της υγείας μας, είναι απόλυτα φυσιολογικό να βιώνουμε τις αρνητικές του συνέπειες, αφού όλοι πιστεύουμε ότι μας βλάπτει.

Θα σου άρεσε μια ζωή χωρίς άγχος;

Στην προσπάθειά μας να το αποφύγουμε ψάχνουμε αγωνιωδώς τρόπους να διώξουμε το άγχος από τη ζωή μας. Καταφεύγουμε σε πολύ χρήσιμες πρακτικές όπως ο διαλογισμός, οι αναπνοές, πηγαίνουμε σε Detox retreats και θέλουμε να χαλαρώσουμε. Θέλουμε να εξαλείψουμε το στρες από τη ζωή μας.

Είναι όμως αυτό ρεαλιστικό;

Αν μπορούσαμε να το πετύχουμε, θα ήμασταν ευτυχισμένοι;

Η απαντήσεις φαίνεται να είναι Όχι και Όχι.

Σε μια παγκόσμια έρευνα με περισσότερους από 125000 συμμετέχοντες από 121 χώρες, οι ερευνητές ρώτησαν τους ανθρώπους (ανάμεσα σε άλλες ερωτήσεις) πόσο ικανοποιημένοι είναι από τη ζωή τους και πόσο στρες βιώνουν.

Τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα. Οι πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι δεν ήταν αυτοί που βίωναν το χαμηλότερο επίπεδο στρες. Ήταν αυτοί που βίωναν υψηλά επίπεδα άγχους αλλά δεν ήταν καταθλιπτικοί. Αυτά τα άτομα ήταν τα πιο πιθανό να θεωρούν τη ζωή τους σχεδόν ιδανική.

Ταυτόχρονα οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ανάμεσα στα άτομα τα οποία φαινόντουσαν πιο δυστυχισμένα, ήταν άτομα τα οποία βίωναν υψηλά επίπεδα ντροπής και θυμού και χαμηλά επίπεδα χαράς και υπήρχε και μεγάλη έλλειψη άγχους. Αυτό έχει ονομαστεί από κάποιους ως το «παράδοξο του στρες».

Έρευνα: Holmqvist, Goran, Luisa Natali, «Exploring the late impact of the great recession using gallup world poll data» Innocenti Working Paper no,2015-14, UNICEF Office of Research, Florence

Έρευνα: Νg, Weiting, Ed Diener, Raksha Aurora, & James Harter “Affluence, Feelings of stress and Well-being” Social Indicators Research, 94, no2 (2009): 257-71

Αν και οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν το στρες ως κάτι επιβλαβές, φαίνεται ότι μια ευτυχισμένη ζωή δεν είναι μια ζωή χωρίς στρες και επίσης η απουσία άγχους δεν εξασφαλίζει την ευτυχία.

Ζωή με νόημα = Ζωή με άγχος

Το στρες συνδέεται με όλα τα πράγματα που εκτιμούμε στη ζωή μας. Το στρες είναι ένα ΑΝΑΠΟΦΕΥΚΤΟ αποτέλεσμα ρόλων και καταστάσεων στη ζωή μας, οι οποίοι μας γεμίζουν με νόημα.

-Αν αγαπάμε πολύ κάποιον, θα μας αγχώνει.

-Αν εκτιμάμε την παρέα κάποιου, θα αγχωνόμαστε να μην τη χάσουμε.

-Αγαπάμε τα παιδιά μας και γι αυτό αγχωνόμαστε γι αυτά.

-Μας αρέσει η δουλειά μας, ή αυτό που μας εξασφαλίζει, γι αυτό αγχωνόμαστε.

-Μας είναι σημαντική η υγεία μας και αυτό μας αγχώνει.

Δεν αγχωνόμαστε για το που πάρκαρε ο γείτονας και αν θα του τρακάρουν το αυτοκίνητο. Δεν μας είναι αρκετά σημαντικό. Αγχωνόμαστε για το δικό μας αυτοκίνητο.

Οι έρευνες δείχνουν ξεκάθαρα ότι μια ζωή γεμάτη νόημα είναι μια ζωή η οποία θα εμπεριέχει αναγκαστικά το άγχος. Δε θα αντέχαμε μια ζωή χωρίς άγχος. Το άγχος είναι κομμάτι όλων των ρόλων που κάνουν τη ζωή μας να αξίζει.

Αν όμως εμείς λανθασμένα πιστεύουμε ότι δε θα έπρεπε να υπάρχει στρες στη ζωή μας, τότε η σύγκριση με την αναπόφευκτα αγχωτική πραγματικότητα, θα μας δημιουργεί την αίσθηση ότι κάτι δεν πάει καλά με μας ή με την κατάσταση που μας δημιουργεί το στρες.

Θα νομίζουμε ότι φταίμε εμείς ή τα παιδιά μας, ή η δουλειά μας, ή η σχέση μας.

Ενώ αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι όλα αυτά είναι πολύ σημαντικά για εμάς και είναι απόλυτα φυσιολογικό να μας αγχώνουν. Η σύγκριση με το λανθασμένο, μη ρεαλιστικό πρότυπο που η κοινωνία προβάλει, είναι υπεύθυνη σε μεγάλο βαθμό για τη δυσφορία που νιώθουμε.

Θυμήσου:

Δε σε επηρεάζει το στρες αλλά το τι σκέφτεσαι για το στρες.

Δεν γίνεται να ζήσεις μια ζωή χωρίς στρες.

Αν προσπαθείς διαρκώς να χαλαρώσεις, θα νιώθεις προβληματικός όταν φυσιολογικά δεν το καταφέρνεις.

Καλωσόρισε το στρες και θα ζήσεις μια ζωή με υγεία και νόημα.

Μια πραγματικά ευτυχισμένη ζωή…

Το άρθρο στηρίζεται στο βιβλίο The upside of stress της Health Psychology Lecturer του Stanford Univesristy, Kelly McGonigal:

Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!

Χαρά μοιρασμένη, δυο φορές χαρά!
{ 3 comments… add one }
  • Krassa Anastasia March 13, 2022, 12:14 pm

    Πολυ παρηγοριτικο για ανθρωπους που ακουμε μονιμα οτι αυτο και εκεινο ειναι λογω αγχους!!!
    Δυστυχως η μονιμη μας διαμονη εκτος Αθηνων μας στερει την παρακολουθηση του σεμιναριου. Αν με καποιο τροπο ειναι εφικτο;
    Ευχαριστω για τις κοντρα αποψεις σου σε παγιωμενα θεματα.

    • Δημητρης Φλαμουρης March 13, 2022, 1:39 pm

      Χαίρομαι που σου ταιριάζουν οι απόψεις μου!
      Το σεμινάριο είναι διαδικτυακό, οπότε η διαμονή δεν είναι θέμα 😊

  • Nikol March 13, 2022, 2:09 pm

    Καλό απόγευμα Δημήτρη…
    Η ίδια θα μιλήσω εκ πείρας, βιωνω έντονο στρες, από την ηλικία των 10 ετών.. Τώρα όντας μεσήλικας σε πληροφορώ ότι αγχώνομαι 100 τοις εκατό… Δεν έχει αλλάξει ο τρόπος που αντιμετωπίζω το στρες, αντίθετα είμαι η χειρότερη εχθρός του εαυτού μου… Καλά λένε ότι ο χειρότερος εχθρός είναι ο ίδιος μας ο εαυτός! Σε πληροφορώ ότι έχω αρρωστήσει εννοείται από το στρες, ξεκινώντας, από το στομάχι μου που το έχω διαλυσει στην κυριολεξία..
    Εν συνεχεία κατεστρεψα την χολή μου κλπ να μην μακρηγορήσω κλπ…
    Γιατί αγχωνόμαστε; από ότι έχω διαβάσει το στρες σχετίζεται με τον οποιονδήποτε κίνδυνο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε μπροστά μας, είναι μια άμυνα του οργανισμού! Όταν θέλουμε να αρεσουμε σε όλους κυριαρχει το άγχος… Δεν γίνεται να αρεσουμε σε όλους… Υστερα υπάρχουν περιπτωσεις που σχετίζονται με τον τρόπο που έχουμε μεγαλώσει πχ η ίδια δεν είχα την δυναμη να αντιμετωπίσω τους άλλους οπότε προτιμουσα να χάνω εντός εισαγωγικών και να κλείνομαι στον εαυτό μου…. Δεν έμαθα, στην ζωή μου, στην οικογένεια μου να αντιμετωπίζω τον άλλον, τον καθένα κατάμουτρα… Έτσι τώρα ακολουθώ τον γνώριμο δρόμο της παραίτησης διαφορετικά αγχώνομαι και δεν ξέρω η φοβαμαι να αντιμετωπίσω τον απέναντι μου… Οπότε κλασσικά θα, κλειστώ στον εαυτό μου και θα αυτοκαταστρέφομαι…!
    Δεν γίνεται να τα έχουμε με όλους καλά ουτε καν με συγγενείς η δήθεν φιλίες, η δεν ξέρω με ποιους άλλους…. Η λυση ειναι μια : γραψτους όσους σε στρεσσαρουν και ζήσε όμως, την ζωή σου… Μην αυτοκαταστρεφεσαι…! Καλή Κυριακή σε όλους

Leave a Comment

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Χαρά μοιρασμένη, δυο φορές χαρά!