Είναι αλήθεια ότι η παιδική μας ηλικία καθορίζει σε τεράστιο βαθμό το ποιοι άνθρωποι θα γίνουμε ως ενήλικες. Οι γονείς μας θα έχουν βαθιά επιρροή στη μετέπειτα ζωή μας. Πολλά από όσα τραβάμε σήμερα, έχουν να κάνουν με το πώς μεγάλωσαν.
Γιατί μας μεγάλωσαν έτσι;
Συζητώντας με ένα φίλο
Πρόσφατα συζητούσα με έναν φίλο μου επί ευκαιρία του τελευταίου άρθρου για το φόβο της απόρριψης και μου λέει:
«Καλά τα λες. Για όλα φταίμε εμείς. Ας ελπίσουμε να μας μιλάνε τα παιδιά μας όταν μεγαλώσουν».
Εκείνη τη στιγμή σκέφτηκα κάτι που συζητάω συχνά, αλλά δεν το έχω καταγράψει πολύ ξεκάθαρα, ίσως. Ότι είναι τρομερά δύσκολο να είσαι γονέας!
Εν αρχή…
Εν αρχή είναι το διάβασμα. Διαβάζοντας ένα βιβλίο ψυχολογίας μπορείς να πας βαθύτερα στην αυτογνωσία σου και να κατανοήσεις για ποιο λόγο ο χαρακτήρας σου είναι αυτός που είναι. Θα δεις πόσο πολύ ο τρόπος με τον οποίο μεγάλωσες, το πόσο σε μάλωναν οι γονείς σου, το πόσο αυστηροί ήταν με σένα ή με τα αδέρφια σου, ακόμα και το πώς σου έλεγαν μπράβο μπορεί να έχει πολύ ισχυρές συνέπειες για την τωρινή ζωή σου. Ό,τι ηλικία κι αν έχεις.
Είναι τόσο εύκολο να κάνεις το επόμενο βήμα και να σκεφτείς:
«Γιατί με μεγάλωσαν έτσι; Τι τους έφταιγα;»
Αμέσως μετά, η επόμενη σκέψη είναι:
«Εγώ είμαι καλός γονιός;» «Τι κακό θα προκαλέσω στα παιδιά μου;» «Πώς τα έχω κάνει έτσι με την ανατροφή τους!»
Στο δεύτερο βιβλίο μου, αφιερώνω ένα κεφάλαιο στο πόσο δύσκολο είναι να είσαι γονέας μικρών παιδιών. Εν τούτοις με την κουβέντα με το φίλο μου, συνειδητοποίησα ότι δεν έχω γράψει για το τι αισθάνεται ένας γονέας, τόσο ένας φρέσκος, όσο και ένας μεγαλύτερος, όταν μετά από κάποια ενασχόληση του με την ψυχολογία, καταλάβει την επίδραση των δικών του συμπεριφορών πάνω στα παιδιά του.
Μα, τι γονέας είμαι;;
Ένας «ψαγμένος» γονέας, ο οποίος διαβάζει και ασχολείται με την ψυχολογία, είναι πολύ εύκολο να απελπιστεί και να φτάσει στο συμπέρασμα ότι έχει κάνει πολύ κακό στα παιδιά του. Ότι δεν τους έχει φερθεί με τον ιδανικό τρόπο (όποιος και αν είναι αυτός) και ότι τους έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτες βλάβες που θα τις πληρώσει το παιδί του μελλοντικά.
Ίσως να έχει και δίκιο.
Όμως δε φταίει ο ίδιος. Όπως περιγράφω ξανά και ξανά στο νέο μου βιβλίο «Το Παράδοξο Μονοπάτι προς το Νόημα της Ζωής», κανείς δε φταίει. Είναι πολύ δύσκολο είναι να είσαι άνθρωπος.
Και ο γονέας είναι άνθρωπος. Και ο γονέας είναι ένα παιδί του δικού του γονέα. Και ο δικός του γονέας είναι παιδί του δικού του γονέα (του παππού). Κανείς δε φταίει.
Κάθε γονέας θα προκαλέσει ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ τραύματα στο παιδί του. Αυτό είναι το πεπρωμένο της ανθρώπινης φύσης. Τι να κάνουμε. Δεν είναι πολύ ευχάριστο, αλλά αυτό είναι.
Αν είσαι γονέας, το θέμα δεν είναι αν θα προκαλέσεις τραύματα, αλλά ποια τραύματα θα προκαλέσεις. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή. Τι να κάνουμε. Δεν είναι πολύ ευχάριστο, αλλά αυτό είναι.
Το σκάφος
Είναι η πιο σημαντική δουλειά στο κόσμο και ταυτόχρονα ίσως η πιο δύσκολη το να είσαι γονέας. Δεν μαθαίνουμε πουθενά πώς είναι να είμαστε γονείς. Εκπαιδευόμαστε για κάθε άλλο πράγμα (πώς να οδηγάμε, να μιλάμε αγγλικά, να κάνουμε ένα επάγγελμα, αλλά όχι για τον σημαντικότερο ρόλο της ζωής μας. Δυστυχώς για κάποιο λόγο υποθέτουμε ότι είναι έμφυτη η ικανότητα στους ανθρώπους να είναι γονείς. Κάτι που ο καθένας ανακαλύπτει πόσο λάθος είναι όταν γίνει ο ίδιος γονέας.
Είναι σαν να κυβερνάς ένα σκάφος χωρίς να έχεις πάρει μαθήματα ιστιοπλοΐας. Λίγο θυμάσαι τι έκανε ο πατέρας σου όταν σε πήγαινε εκδρομή με το φουσκωτό, λίγο ξεκλέβεις καμιά ματιά από το τι κάνουν οι άλλοι, επίσης αδαείς, με το δικό τους σκάφος και κάπως έτσι προσπαθείς να τα βγάλεις και εσύ πέρα.
Όλοι πλέουμε σχεδόν χωρίς πυξίδα και χωρίς επαρκείς οδηγίες πλεύσης. Δεν είναι περίεργο λοιπόν, όταν ο ουρανός καθαρίζει λίγο να βλέπουμε ότι το πλοίο μας έχει βγει εκτός πορείας. Μπορεί καμιά φορά να πέσει και πάνω στα βράχια.
Είναι φυσιολογικό.
Ψυχοπλάκωμα;
Κάποιος μπορεί να πει ότι αυτό τον ψυχοπλακώνει. Ίσως να ακούγεται δυσάρεστο σε πρώτο άκουσμα. Κανείς δε θέλει να προκαλέσει ζημιά στα παιδιά του, που τα αγαπάει τόσο.
Είναι όμως πραγματικά δυσάρεστο;
Αν το σκεφτούμε λίγο θα συνειδητοποιήσουμε ότι είναι αρκετά απελευθερωτικό. Κάτι θα πάει στραβά. Ας το αποδεχτούμε. Είναι τρομερά αγχωτικό να προσπαθείς να είσαι ο τέλειος γονέας που θα τα κάνει όλα σύμφωνα με τις οδηγίες (ποιες είναι αυτές άραγε;) και να δημιουργήσεις έναν νέο άνθρωπο χωρίς κανένα ψυχολογικό θέμα. Και μόνο το άγχος να μην κάνεις «λάθος» με το παιδί σου, θα είναι υπεύθυνο για πολλά από τα «λάθη» που θα κάνεις.
Δε χρειάζεται να είσαι τέλειος. Αρκεί να είσαι ο επαρκής γονέας (good enough parent), όπως είπε και ο Donald Winnicott.
Παρ’το απόφαση. Τα πράγματα θα πάνε ΚΑΙ στραβά. Δεν πειράζει. Και σε σένα πήγαν και κοίτα που είσαι τώρα. Αν είσαι γονέας, μπράβο σου που διαβάζεις ψυχολογία και έχεις την ευαισθησία να αντιλαμβάνεσαι τι μπορεί να μην πηγαίνει καλά στο πώς μεγαλώνεις τα παιδιά σου.
Μπράβο σου που παίρνεις το χρόνο να σκεφτείς και να αναλογιστείς πάνω στην ανατροφή των αυτών των τόσο σημαντικών για σένα ανθρώπων. Των παιδιών σου.
Θυμήσου
Θυμήσου πως είσαι κι εσύ άνθρωπος που έχεις τη δική σου ιστορία ταλαιπωρίας, όπως όλοι μας. Δεν είσαι κακός γονέας. Κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς και πολλές φορές το καλύτερο που μπορείς δε θα είναι αρκετό. Δεν πειράζει. Τόσο μπορείς αυτή τη στιγμή. Σιγά σιγά. Κάνεις το καλύτερο δυνατό.
Θυμήσου να μην είσαι αυστηρός με τον εαυτό σου. Περιέργως αυτό θα σε βοηθήσει να μην είσαι αυστηρός και με τα παιδιά σου. Έτσι θα τα μεγαλώσεις ακόμα καλύτερα.
Θυμήσου πως κι εσύ έχεις περάσει δύσκολα. Δεν είσαι κακός γονέας. Υπάρχει πολύ καλός λόγος που ζορίζεσαι και ο λόγος αυτός είναι στη δική σου παιδική ηλικία. Όταν οι δικοί σου δυσκολεμένοι γονείς δε σε φρόντισαν όπως εσύ τότε το είχες ανάγκη.
Θυμήσου πως με τα παιδιά υπάρχει πάντα δεύτερη ευκαιρία. Ό,τι και να έχει συμβεί, δεν είναι ποτέ αργά να κάνεις μια νέα αρχή. Να κάνεις μικρές διορθωτικές κινήσεις. Θα υπάρξει αποτέλεσμα!
Συμπέρασμα
Δεν είναι εύκολο να είσαι «ψαγμένος» γονέας. Είναι πολύ εύκολο να νιώσεις ενοχές για το πώς φέρεσαι πολλές φορές στα παιδιά σου. Θυμήσου πως ο μόνος που καταφέρνεις να νιώσεις ενοχές, είναι επειδή έχεις επίγνωση του που δυσκολεύεσαι. Και αυτό είναι ήδη ένα τεράστιο βήμα.
Δείξε συμπόνια και κατανόηση στον εαυτό σου. Και χωρίς να το καταλάβεις, θα αρχίσεις να δείχνεις συμπόνοια και κατανόηση και στα παιδιά σου.
Και χωρίς να το καταλάβεις, θα έχεις γίνει ένας ακόμα καλύτερος γονέας!
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
Καλημέρα Δημήτρη και Καλή και Ευλογημένη Κυριακή!!!
Συγγνώμη Δημήτρη αλλά εδώ θα διαφωνήσω μαζί σου , αλλωστε σχολιάζουμε ελευθερα!
Κατα, την ταπεινη μου γνώμη οι άνθρωποι που θέλουν να, παντρευτουν θα πρεπει να κάνουν ιατρικές, εξετάσεις όλων των ειδών ακόμα και ψυχολογικές… Για ποιον λόγο να, παντρεύονται και να μεταφέρουν ασθένειες στα, παιδια τους είτε σωματικές, είτε ψυχικές;;; Γιατί παντρευονται οι άνθρωποι;;; Για να τεκνοποιησουν άλλο μεγα σφάλμα! Αυτή η θεωρία του 1960 ενώ βρισκόμαστε το 2021, με ξεπερνά… Δηλαδή οικογένεια δεν θεωρείται ένα ζευγάρι χωρίς παιδιά;;;
Όταν ένας, γονιός καταστρέφει ψυχικά το παιδι του το οποίο ΣΙΓΟΥΡΑ θα ταλαιπωρείται στην ενήλικη ζωή του ΘΑ ΤΟΝ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΣΟΥΜΕ ΚΙΟΛΑΣ;;; Διαφωνώ..
Ας, μην παντρευοταν και να μην έκανε παιδια … Τι φταίει το παιδι να πληρωσει τις αμαρτίες του γονέα;;; Αυτή η θεωρία της διαιωνισης του είδους ξεκίνησε πριν χιλιάδες χρόνια από την Θρησκεία ( Αυξανεσθε και πληθυνεσθε )..
Για μένα μια είναι η ζωή και να την ζήσεις όπως επιθυμείς χωρίς όμως να βλάπτεις τον άλλον και ο άλλος ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΣΟΥ ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΘΑ ΥΠΟΦΕΡΕΙ ΜΙΑ, ΖΩΗ…..
Σίγουρα δεν υπάρχει σχολή γονέων, υπάρχουν βέβαια βιβλία ( ποιος Έλληνας, η Ελληνίδα διαβάζει το 2021 βιβλία;;; άλλο ένα σοβαρό θέμα προς συζήτηση αλλά το αφήνω για την ώρα,) όμως δεν είναι αρκετό αυτό για να μεγαλώσεις ψυχές… Και ενώ η Εκκλησία μας, λέει να τα αναθρεφουμε τα παιδια, μας εν παιδεία και νουθεσια Κυρίου εμείς ακολουθουμε τον δικό μας, δρόμο αντιγράφοντας, τους ιδιους μας τους γονείς και ας μην το βλέπουμε οι ίδιοι η δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε! Ο ρολος του γονέα είναι πολυ ΣΟΒΑΡΟΣ οπότε ας σκεφτουμε σοβαρά πριν κάνουμε αυτό το βήμα!!! Δεν είναι παιχνιδι το παιδι που σήμερα το παιζουμε και αυριο το πετάμε ακόμα και στα σκουπίδια επειδή δεν μας αρέσει η το βαρεθήκαμε…
Καλό και Ευλογημένο ξημέρωμα
Οι γονεις μπορούν να προκαλέσουν πολύ πονο. Καταλαβαίνω ότι έχεις Ταλαιπωρηθεί πολύ. Στο άρθρο έχω μια παραπομπή σε άλλο άρθρο αλλά και σε κεφάλαιο του δεύτερου βιβλίου μου, όπου εξηγώ πώς μπορείς να κανεις ειρηνη με τους γονείς σου. Αν θελεις. Για το δικό σου καλό…
Ποια ήταν η έκπληξη;
Το ότι βγήκε και είναι έτοιμο το νέο μου βιβλίο! 🙂
Καλησπέρα,είμαι μητέρα δύο εφήβων κι ένα πληγωμένο παιδί από τους γονείς μου!
Από την ώρα που έφερα στον κόσμο το πρώτο παιδί μου έως σήμερα βρίσκομαι σε μια συνεχή αναζήτηση, της συνταγής «καλός γονέας»αλλά διαπιστώνω ότι δεν υπάρχει… αυτό όμως που συνειδητοποίησα είναι ότι το σημαντικό είναι η επίγνωση των πράξεων μας, η αγάπη και η ευγνωμοσύνη της δικής μας ύπαρξης!!
Στην αέναη αναζήτηση της ζωής μου ο Δημήτρης Φλαμούρης είναι πολύτιμος βοηθός και μέντορας!
Ευχαριστώ🙏
εύχομαι ΚΑΛΟΤΑΞΙΔΟ ⛵️το νέο
Βιβλίο… ανυπομονώ να το διαβάσω!
Αναστασία🌷
Πριν γίνω μητέρα ένιωθα αρκετά πληγωμένη από τους γονείς μου, αυτό άλλαξε όταν ήρθαν τα δικά μου παιδιά. Κατανόησα ότι με μεγάλωσαν όσο καλύτερα μπορούσαν με τις γνώσεις που διέθεταν κ τις συνθήκες που υπήρχαν. Μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι από τους γονείς μας κ εύχομαι τα παιδιά μου να γίνουν καλύτεροι από τους γονείς τους.
Τι ωραία έκπληξη!
ΚΑΛΟΤΑΞΙΔΟ!
Καλημέρα,
Πράγματι ωραία έκπληξη το νέο βιβλίο, εύχομαι τα καλύτερα για την πορεία του.
Είναι λίγο αστείο, κοιτώντας στο site για να παραγγείλω το βιβλίο και βλέποντας το σημείο παρουσίασης των συγγραφέων φαίνεται ότι σας λένε Gray John (το όνομα κάτω από την φωτογραφία) ! 🙂
Από την πολύχρονη εμπειρία μου με παιδιά προσχολικής ηλικίας και τις οικογένειες τους, έχω συμπεράνει ότι αν δεν θεραπεύσεις τον πόνο σου, θα τον μεταβιβάσεις στην επόμενη γενιά…..