Οι περισσότεροι από εμάς (αν όχι όλοι) συχνά ανησυχούμε για την αυτο-εικόνα μας. Είμαστε αρκετά καλοί; Είμαστε αρκετά όμορφοι; Έξυπνοι; Ευγενικοί; Ευχάριστοι;
Πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστάσεις;
Η ανησυχία
Ο λόγος που μας απασχολεί το ζήτημα είναι ότι φοβόμαστε για το πώς θα μας δουν οι άλλοι. Πώς θα μας αντιμετωπίσουν αν δεν τα καταφέρουμε; Αν πούμε καμιά βλακεία; Αν δεν φερθούμε με τον «σωστό» τρόπο; Μήπως θα γίνουμε ρεζίλι; Τι θα πει ο κόσμος;
Τα δυνατά μας σημεία
Η χειρότερη προσέγγιση για να τονώσουμε το δικό μας ηθικό είναι να επαναλαμβάνουμε θετικές δηλώσεις τύπου: «Είμαι ένα υπέροχο πλάσμα» ή «Το δυναμικό μου είναι άπειρο» ή «Πιστεύω στον εαυτό μου και στις ικανότητές μου» ή άλλα τέτοια επικίνδυνα σλόγκαν.
Όταν θέλουμε να τονώσουμε την αυτοπεποίθηση κάποιου άλλου συνήθως του θυμίζουμε τα δυνατά του σημεία. Τις επιτυχίες του. Συνήθως κάτι τέτοιο έχει ως αποτέλεσμα να νιώσει καλύτερα για τον εαυτό του και να βρει το κουράγιο να κάνει το επόμενο βήμα.
Ενώ μπορεί να ακούγεται λογική σαν προσέγγιση, εν τούτοις μπορεί να έχει κάποιες ανεπιθύμητες και απρόσμενες παρενέργειες. Η τόνωση των δυνατών στοιχείων κάποιου συχνά έχει ως αποτέλεσμα να μην δοκιμάζει καταστάσεις στις οποίες δε νιώθει δυνατός.
Όπως έχει αναλυθεί σε προηγούμενο άρθρο, όταν εγκωμιάζουμε τα δυνατά στοιχεία των μικρών παιδιών εκείνα μαθαίνουν να μην έλκονται από καταστάσεις στις οποίες θεωρούν ότι είναι πιθανό να αποτύχουν, περιορίζοντας έτσι τις εμπειρίες τους αλλά και εγκαθιστώντας βαθύτερα τον φόβο της αποτυχίας.
Με τον ίδιο τρόπο μπορεί και ένας ενήλικας μπορεί να μη ζητήσει από μια κοπέλα να τον φιλήσει γιατί μπορεί να φάει χυλόπιτα. Μπορεί να μείνει σιωπηλός σε μια παρέα γιατί φοβάται μην πει καμιά χαζομάρα. Μπορεί να τρέμει να ζητήσει προαγωγή γιατί θα τον αποπάρει το αφεντικό.
Μια διαφορετική προσέγγιση
Μια διαφορετική προσέγγιση στο θέμα της αυτοπεποίθησης θα μπορούσε να είναι το να υπενθυμίσουμε στον άλλον και πολύ παραπάνω στον εαυτό μας, ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε λίγο τρελοί. Όλοι έχουμε τις παραξενιές μας. Δεν υπάρχει κανένας άνθρωπος χωρίς θέματα.
Εγώ, ας πούμε, έχω πολλούς φίλους στους οποίους μου αρέσει να λέω ανέκδοτα, αλλά σε εκείνους δεν τους αρέσει να λέω ανέκδοτα…
Ο Αϊνστάιν ήταν γυναικάς και παντρεύτηκε την ξαδέρφη του, ο Steve Jobs δεν αναγνώριζε την κόρη του και πήγε στα δικαστήρια, ο Ραφαέλ Ναδάλ (πρωταθλητής τένις) στοιχίζει τα μπουκαλάκια με το νερό του κάθε φορά ώστε να κοιτάζουν προς τη φορά που σερβίρει και ο Γιάννης Ιωαννίδης, ο προπονητής μπάσκετ του Άρη την εποχή του Γκάλη, φορούσε πάντα το ίδιο τυχερό σακάκι στους αγώνες.
Όλοι έχουμε ένα κλόουν μέσα μας. Όλοι είμαστε στην κοσμάρα μας.
Ο διάσημος Ολλανδός φιλόσοφος Desiderius Erasmus (κυρίως γνωστός σε μας από τα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών…) έγραψε το 1509 την πραγματεία: Προς τιμή της ανοησίας. Περιέγραφε πως όλοι οι άνθρωποι, όσο σημαντικοί ή σπουδαίοι και αν είναι, κάνουν ανοησίες. Έχουν τους παράλογους φόβους τους, τις προλήψεις τους, είναι λίγο αδέξιοι και μπορεί να σκοντάφτουν εύκολα ή να ρίχνουν το κρασί στο χαλί, τα πάθη τους τούς κυριεύουν, έχουν τους εθισμούς τους και μπορεί να ντρέπονται όταν γνωρίζουν νέους ανθρώπους. Φυσικά έβαζε και τον εαυτό του μέσα.
Όλοι μας…
Όλοι είμαστε χαζοί. Ανεξαιρέτως. Ο κάθε ένας από εμάς. Δεν υπάρχει φυσιολογικός άνθρωπος.
Και αυτό είναι πολύ απελευθερωτικό.
Γιατί το να είσαι χαζός και να κάνεις βλακείες δε μας αποκλείει από το κοινωνικό σύνολο ή από τις καταστάσεις που φοβόμαστε. Απλά μας κάνει να μοιάζουμε σε έναν από τους σημαντικότερους λόγιους της Αναγέννησης!
Η χαζομάρα μας δε μας απομονώνει από τους άλλους. Μας δένει μαζί τους. Είναι το κοινό μας στοιχείο. Όλοι έχουμε υπάρξει ηλίθιοι στο παρελθόν, κάνουμε κουταμάρες τώρα και θα κάνουμε ανοησίες και στο μέλλον. Και δεν πειράζει. Αυτό σημαίνει το να είσαι άνθρωπος. Τι να κάνουμε τώρα;
Δεν υπάρχει η επιλογή του να μην κάνεις χαζά. Δε γίνεται. Αυτή είναι η φύση μας.
Ανακούφιση
Αν συνειδητοποιήσουμε ότι είναι η φύση μας να γινόμαστε γελοίοι κάποιες φορές τότε δε θα μας πειράξει και τόσο το να κάνουμε άλλη μια ανοησία.
Και τι έγινε αν μας ρίξει χυλόπιτα;
Και τι έγινε αν πω καμιά βλακεία στην παρέα;
Ούτως ή άλλως όλοι το κάνουμε.
Ο φόβος της αποτυχίας θα έφευγε από το μυαλό μας αν κατανοούσαμε ότι η αποτυχία είναι η αποδεκτή συνήθης κατάσταση.
Και ποιος ξέρει;
Μπορεί που και που να κλέβαμε ένα φιλί.
Μπορεί να παίρναμε την προαγωγή.
Μπορεί να συζητούσαμε κάτι έξυπνο στην παρέα.
Μπορεί να έλεγα κατά τύχη κανένα ωραίο ανέκδοτο. Εκεί να δεις χαρές!
Συμπέρασμα
Αντί να θυμίζουμε σε κάποιον (ή στον εαυτό μας) που φοβάται μην αποτύχει όλες του τις επιτυχίες για να του τονώσουμε το ηθικό, ας του υπενθυμίσουμε πως όντως είναι λίγο χαζός. Όπως κι εμείς. Όπως όλοι μας. Και είναι πολύ πιθανό να πει ή να κάνει μια βλακεία. Ας μην το φοβηθεί γιατί δεν είναι κάτι για να το φοβάσαι.
Δεν πειράζει. Προβλέπεται. Είναι το φυσιολογικό.
Από χαζομάρες κι εγώ στη ζωή μου άλλο τίποτα.
Όμως αλλιώς δε γίνεται…
Εμπνευσμένο από βίντεο του The School of Life
Σου φάνηκε ενδιαφέρον το άρθρο που διάβασες; Τότε άφησε το email σου για να λαμβάνεις δωρεάν όλα τα νέα άρθρα!
Κύριε Φλαμούρη, αν κανείς ακολουθήσει τις οδηγίες σας στο συγκεκριμένο θέμα, θα είναι συνέχεια στα πατώματα. Πρέπει να πιστέψει στον εαυτό του και κάτι πρέπει να του ανεβάσει αυτή την πίστη. Αλλιώς από αποτυχία σε αποτυχία θα βαδίζει λέγοντας ε και τι έγινε με αυτό, τι έγινε με το άλλο δεν πειράζει. Αν δεν πειράζουν οι συνεχείς αποτυχίες τι αναζητούμε την επιτυχία. Εχω παρακολουθήσει διαλέξεις και γραπτά σας, το παραπάνω όμως ακόμη και αν βασίζεται σε “επιστημονικά” δεδομένα, εχει δοθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να λέει ότι η αποτυχία είναι ΔΕΔΟΜΕΝΗ και ΑΝ ΤΥΧΕΙ μπορεί να υπάρξει επιτυχία (ποιος ξέρει μπορει να …). Δηλαδή η επιτυχία ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΥΧΗ;;; Η προσπάθεια, το παθος, η εργασία δεν παιζουν ρόλο;;; Ξαναδείτε το παρακαλώ και πείτε αυτά που χρειάζονται μέ άλλο τρόπο..
Γιώργο η αλήθεια είναι ότι η αναζήτηση της επιτυχίας μας έχει επιβληθεί δυστυχώς από την κοινωνία ως ο κανόνας που πρέπει να ακολουθούμε. Άλλο επιτυχία και άλλο ευτυχία όμως. Έχω γράψει αρκετά άρθρα σε σχέση με αυτό. Αυτό σε σχέση με τα εργασιακά στα οποία μάλλον εσύ αναφέρεσαι. Έχεις δίκιο ότι στο παρόν άρθρο αναφέρω αρκετά ισχυρά το ότι είναι “δεδομένη” η αποτυχία. Αναφέρομαι όμως σε τομείς όπου ντρεπόμαστε να κάνουμε κάτι μήπως μας κοροϊδέψουν. Τι θα πει ο κόσμος. Όχι στα εργασιακά. Ακόμα και σε αυτούς τους τομείς που αναφέρομαι, αν όπως λες, κάποιος δουλέψει τα ανέκδοτά του, την προσέγγισή του στο άλλο φύλλο, θα μειώσει τις πιθανότητες αποτυχίας. Ευχαριστώ για το σχόλιο και ελπίζω να γίνεται περισσότερο αντιληπτό με αυτόν τον τρόπο.